Sąd i urząd w walce z kartelem

Przez co najmniej jedenaście lat (1998-2009) w Polsce funkcjonował kartel w branży cementowej, w którym uczestniczyło siedem przedsiębiorstw. Grupa ta dzieliła rynek i określała ceny wedle uznania, co oczywiście mogło być (i zapewne było) niekorzystne dla przedsiębiorców, stosujących cement jako półprodukt. Tak w każdym razie uważa Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumenta, który dziś może mówić o sukcesie. Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów potwierdził mianowicie decyzję Prezesa UOKiK, wydaną już w roku 2009.

Przypomnijmy, że w czasie, gdy sprawa była prowadzona przez UOKiK, dwie firmy zdecydowały się współpracować z Urzędem (w ramach programu łagodzenia kar), w związku z czym firma Lafarge Cement nie została ostatecznie ukarana, zaś sankcja dla Górażdże Cement wyniosła tylko 5 proc. przychodu. Jest jednak jeszcze pięć firm - Grupa Ożarów, Cemex Polska, Dyckerhoff Polska oraz Cementownie Warta i Odra. Te otrzymały kary na poziomie 10 proc. rocznego przychodu wypracowanego w roku poprzedzającym wydanie decyzji. To najwyższe kary przewidywane przez prawo w takiej sytuacji - i najwyższe w historii UOKiK.

Taka była pierwotna wizja - firmy miały łącznie zapłacić 411 mln zł. SOKiK zdecydował jednak, że będzie to tylko 339 mln zł, jakkolwiek co do zasady potwierdził opinię UOKiK o kartelu. Urząd podkreśla, że firmy biorące w nim udział kontrolowały rynek produkcji i sprzedaży cementu szarego niemal w 100 proc. Ustalały między sobą ceny minimalne cementu, terminy, wysokość i kolejność podwyżek, a także udziały przypadające poszczególnym uczestnikom kartelu.

Warto przypomnieć, jak to się działo. Otóż odbywały się liczne spotkania prezesów i dyrektorów do spraw handlowych, a ewentualnym nieobecnym przekazywano informacje. Traktowano je jako tajne i poufne, zdając sobie sprawę ze sprzeczności działań z prawem.

Wyrok SOKiK nie jest prawomocny, firmy mogą jeszcze apelować. Żadna z siedmiu spółek nie jest notowana na GPW.

J. Sobal