Trybunał odroczył rozprawę dotyczącą janosikowego

Trybunał Konstytucyjny nie podjął jeszcze decyzji w sprawie zgodności z konstytucją tzw. janosikowego, czyli systemu redystrybucji dochodów pomiędzy jednostkami samorządu terytorialnego, który polega na tym, że bogatsze samorządy muszą dopłacać do tych biedniejszych. System ten funkcjonuje od 10 lat. Pomagać muszą te gminy, których dochody podatkowe przekraczają o 150 proc. krajową średnią dochodów dla gmin.

Obowiązek dotyczy także powiatów i województw, przy czym w ich przypadku próg wynosi 110 proc. średniej krajowej. Bogate gminy protestują przeciw tym przepisom, uważając je za nieuczciwe, a do tego stanowiące swoistą formę karania samorządowców za dobre zarządzanie, a mieszkańców za pracowitość. Przedstawiciele tych samorządów twierdzą też, że pieniądze z janosikowego są niewłaściwe wydawane, a wręcz marnowane. Podnoszony jest też argument, że nieprawidłowy jest sposób naliczania wysokości kwoty, którą trzeba się podzielić, bowiem w największych miastach mieszka i pracuje więcej osób niż jest zameldowanych.

W roku 2012 Warszawa dopłaciła do innych miast aż 828 mln zł, Poznań 84 mln zł, Kraków 61,5 mln zł, zaś Wrocław 59,5 mln zł. W roku 2011 powstał specjalny komitet inicjatywy ustawodawczej o nazwie STOP Janosikowe, któremu udało się zebrać aż 155 tys. podpisów pod projektem uchwały zmieniającej obowiązujące przepisy. Komitet chce m.in. zmniejszenia wysokości podatku o 20 proc. Z drugiej strony, przeciwnicy zmian twierdzą, że taka obniżka doprowadzi wiele gmin do bankructwa. Zwolennicy STOP Janosikowe podkreślają natomiast, że ich celem wcale nie jest zanegowanie solidaryzmu społecznego, chcą natomiast wydawania pieniędzy w sposób rozsądny i efektywny.

To rady miast Warszawy i Krakowa zwróciły się do Trybunału z wnioskiem o zbadanie zgodności obowiązujących przepisów z ustawą zasadniczą. Trybunał odroczył jednak rozprawę, ponieważ Ministerstwo Finansów nie przygotowało odpowiednich dokumentów, niezbędnych do prowadzenia sprawy.

Adam Witczak