Rajskie ogrody na liście resortu

Tzw. raje podatkowe to często (choć nie zawsze) kraje położone w ciepłych strefach klimatycznych, więc może dlatego dyskusje na ich temat są zazwyczaj gorące. Powód może być też inny, bardziej prozaiczny - oto bowiem mamy klasyczną grę w kotka i myszkę. Groźnym kocurem są w niej szefowie resortów finansów rozwiniętych państw zachodów, rolę ukrywających się myszek odgrywają przedsiębiorcy, starający się zachomikować swoje dochody na rozmaitych tajemniczych wysepkach, archipelagach i półwyspach.

Obie  strony są też przeświadczone, że to gra o złodziejach - tylko że w oczach jednej złodziejami są ci, którzy z dochodami uciekają, unikając spełniania obowiązku obywatelskiego, w oczach drugiej - rządy, które chcą uszczknąć sobie spory kawałek tortu wypracowanego przez obywatela.

Nie wnikając już w etyczne i polityczne dywagacje, przypomnijmy, że od kilku dni obowiązuje w Polsce nowa lista tzw. rajów podatkowych, ogłoszona przez Ministerstwo Finansów. Lista zamieszczona została w rozporządzeniu Ministra Finansów z dn. 9 kwietnia 2013 r., które ogłoszone zostało 23 kwietnia, a w życie weszło dwa tygodnie później.

Za kraje i terytoria, w których stosowana jest "szkodliwa konkurencja w systemach podatkowych" nasze władze uznały 37 miejsc rozsianych po całym świecie. Nowy zestaw jest krótszy od poprzedniego, ogłoszonego w roku 2005 - nie ma już w nim Antyli Holenderskich, Wyspy Man oraz wysp Jersey i Guernsey. W przypadku Antyli zmienił się ich status - przestały być jednolitym terytorium autonomicznym, dodajmy jednak, że z obszaru tego na liście pozostały Sint-Maarten i Curacao. Z Man, Jersey i Guernsey nasze władze podpisały umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Jeśli chodzi o kanał La Manche, to na liście, jak za chwilę zobaczymy, pozostała jeszcze jedna wyspa zagubiona na tych wodach, mianowicie Sark. Ciekawa o tyle, że do niedawna była jednym z ostatnich reliktów feudalizmu, aczkolwiek - w dużej mierze pod naciskiem magnatów medialnych, braci Barclay, którzy zajęli wyspę należącą do seniora Sark i nie chcieli mu się podporządkować - zaczęła powoli ewoluować w stronę zachodniej demokracji.

Ponieważ na ogół w artykułach prasowych podaje się jedynie niektóre kraje (najbardziej znane - albo po prostu przypadkowo wybrane), to my zadośćuczynimy ewentualnej ciekawości Czytelników i zacytujemy pełen zestaw. Otóż na liście znajdują się: Księstwo Andory, Anguila, Antigua i Barbuda, Aruba / Sint-Maarten / Curacao, Wspólnota Bahamów, Królestwo Bahrajnu, Barbados, Belize, Bermudy, Brytyjskie Wyspy Dziewicze, Wyspy Cooka, Wspólnota Dominiki, Gibraltar, Grenada, Sark, Hongkong, Kajmany, Liberia, Liechtenstein, Makau, Malediwy, Wyspy Marshalla, Mauritius, Monako, Montserrat, Nauru, Niue, Panama, Samoa, Seszele, Saint Kitts i Nevis, Saint Lucia, Saint Vincent i Grenadyny, Tonga, Turks i Caicos, Wyspy Dziewicze Stanów Zjednoczonych i wreszcie - Republika Vanuatu.

37 złośliwych, pazernych kraików, które tuczą się krzywdą resortów finansów poważnych państw, wykorzystując małostkowość i groszoróbstwo europejskich czy amerykańskich biznesmenów? A może 37 biednych, małych państewek, które - nie mogąc konkurować z UE czy USA w produkcji, wydobyciu etc. - starają się utrzymać na powierzchni, specjalizując się w tym, w czym potrafią? Albo po prostu 37 państw i terytoriów, które robią interesy i nie ma o czym mówić, nie ma czego rozstrząsać - it's just business?

Ocenę pozostawiamy Czytelnikom. Tak czy inaczej w każdym z tych miejsc przedsiębiorcy mogą zapłacić podatki znacznie niższe niż w większości państw Europy i nie tylko. Szczegóły wyglądają rozmaicie - od sytuacji, w których określonego podatku nie ma wcale, po takie, w których jest on, ale znacznie niższy. To, co interesuje biznesmenów, to uniknięcie podatku dochodowego, podatku VAT, podatku od dywidend, od spadków etc. Oczywiście trzeba pamiętać, że  ministerstwa w macierzystych krajach przedsiębiorców, w tym wypadku w Polsce, starają się, jak tylko mogą, utrudnić wykorzystywanie tych furtek. Gra toczy się więc dalej...

Kamil Kiermacz