Sede vacante

Benedykt XVI, papież Kościoła Katolickiego, zrezygnuje z pełnienia swego urzędu 28 lutego o godzinie 20:00 - taką wiadomość podały dziś portale informacyjne na całym świecie. Z początku wydawała się ona nieprawdopodobna, ale potwierdziły już ją czynniki oficjalne: ks. Federico Lombardi (rzecznik Watykanu), a także Radio Watykańskie. To ostatnie opublikowało już oświadczenie, jakie Benedykt XVI złożył przed Kolegium Kardynalskim w czasie konsystorza watykańskiego.

Powiedział w nim m.in., że z powodu podeszłego wieku i stanu zdrowia nie ma już dość sił, by kierować Kościołem i "w należyty sposób sprawować posługę Piotrową". Papież przyznał, że zdaje sobie sprawę z faktu, iż posługa ta powinna być spełniana nie tylko przez czyny i słowa, ale także w drodze modlitwy i znoszenia cierpienia, uznał jednak, że w dzisiejszym świecie - który ulega ciągłym i pośpiesznym przemianom - do głoszenia Ewangelii potrzebna jest zarówno siła ducha, jak i siła ciała. Sił tych ma zaś coraz mniej w ostatnich czasach i stąd uznał, że nie jest już zdolny do właściwego pełnienia swej misji. Z tego powodu - "w pełni świadom powagi tego aktu, z pełną wolnością" - rezygnuje z posługi Biskupa Rzymu, którą kardynałowie powierzyli mu 19 kwietnia 2005 roku.

28 lutego 2013 roku o godzinie 20:00 rozpocznie się w Kościele Rzymskim okres sede vacante (wakującego, pustego tronu), w czasie którego Kościół pozbawiony będzie widzialnej głowy. Finałem tego okresu będzie decyzja konklawe, które wybierze nowego papieża.

Benedykt XVI - Joseph Alois Ratzinger - urodził się 16 kwietnia 1927 w niemieckiej miejscowości Marktl. Wyświęcony na kapłana katolickiego został w roku 1951, konsekrowany na biskupa w 1977. Przez wiele lat - za pontyfikatu Jana Pawła II, którego był bliskim współpracownikiem - pełnił funkcję prefekta watykańskiej Kongregacji Nauki Wiary. Papieżem został wybrany po śmierci Karola Wojtyły.

Ratzinger uchodzi - przynajmniej według standardów współczesnego świata - za papieża konserwatywnego. W czasie swojego pontyfikatu wydał m.in. dokument Summorum Pontificium, na mocy którego wiernym został znacznie ułatwiony dostęp do mszy trydenckiej (tj. w rycie sprzed II Soboru Watykańskiego), zdjął również ekskomunikę nałożoną przez Jana Pawła II na czterech biskupów tradycjonalistycznego Bractwa Kapłańskiego św. Piusa X (wspomniani biskupi byli wdzięczni, aczkolwiek niezmiennie powtarzali, że ekskomuniki te i tak były od początku nieważne). Z drugiej strony kontynuował wytyczoną przez Jana Pawła II drogę dialogu międzyreligijnego, czego wyrazem była m.in. organizacja kolejnego spotkania w Asyżu, podczas którego wyznawcy różnych religii modlili się (do swoich bogów) o pokój.

Abdykacja papieża to niezwykle rzadkie wydarzenie, niemal bez precedensu. W historii zdarzyło się to kilka razy, najbardziej podobna do casus Benedykta XVI jest sytuacja z XIII wieku, kiedy to urzędu zrzekł się papież Celestyn V. Był pokornym zakonnikiem benedyktyńskim, pustelnikiem - ale słabym politykiem. Z pełnienia zaszczytnej funkcji zrezygnował po niespełna pół roku, 13 grudnia 1294 roku.

Po ogłoszeniu przez Benedykta XVI swojej decyzji wśród publicystów, duchownych i polityków rozpoczęły się, jak można było się spodziewać, dywagacje na temat tego, kto zostanie nowym papieżem. Ma on zostać wybrany do końca marca. Rozważa się m.in. kandydatury takich osób jak 71-letni kardynał Angelo Scola (arcybiskup Mediolanu), kardynał Gianfranco Ravasi (przewodniczący Papieskiej Rady Kultury), kardynał Timothy Dolan (metropolita Nowego Jorku) czy kardynał Louis Antonio Tagle z Filipin.

J. Sobal