Kubańczycy próbują sił w spółdzielniach

Wszystko wskazuje na to, że postępuje liberalizacja ekonomiczna Kuby, od ponad półwiecza rządzonej przez socjalistów. To efekt polityki prowadzonej od dobrych kilku lat przez Raula Castro, młodszego brata słynnego Fidela Castro. Raul w lipcu 2006 roku przejął po swoim bracie obowiązki przewodniczącego Rady Państwa, w lutym 2008 roku oficjalnie zajął to stanowisko, zaś w kwietniu 2011 został pierwszym sekretarzem Komunistycznej Partii Kuby. Fidel Castro wciąż jeszcze żyje, ale jest zbyt schorowany, by podołać obowiązkom.

Raul skierował Kubę na tor nieco zbliżony do chińskiego, co oznacza względną liberalizację ekonomiczną przy zasadniczym zachowaniu totalnego charakteru rządów, a także oficjalnego sztafażu komunistycznej symboliki. Działalność rozpoczęły już 124 eksperymentalne spółdzielnie, funkcjonujące w obszarze budownictwa, wywozu śmieci czy produkcji i usług transportowych. Co więcej, rząd zezwolił wczoraj na powołanie 71 kolejnych takich spółdzielni, które będą zajmowały się przemysłem lekkim, gastronomią, a także hodowlą ptaków.

Spółdzielnie w przeważającej mierze powstają na bazie mniejszych przedsiębiorstw państwowych, które oddawane są pracownikom w zarząd. Władze wprost przyznały, że w niektórych sektorach zarządzanie państwowe okazało się nieskuteczne - takie wypowiedzi pojawiły się np. na łamach dziennika "Granma".

Kooperatywy będą faworyzowane podatkowo w porównaniu z firmami prywatnymi, zaś ceny będą ustalać zasadniczo na podstawie czynników rynkowych, tj. podaży i popytu. Taka spółdzielcza forma działalności pozwala władzom z jednej strony zmniejszyć zakres nieefektywnego zarządzania państwowego, z drugiej zaś do pewnego stopnia stanowi przeciwwagę dla sektora stricte prywatnego.

Już w grudniu pisaliśmy o tym, że władze Kuby dokonują deregulacji w zakresie wielu zawodów, do których dostęp był dotąd limitowany. Na Kubie realizowany jest też pięcioletni plan reform, przyjęty w sierpniu 2011, zakładający redukcję biurokracji i zbędnych przepisów.

J. Sobal