Gęstnieją cienie nad Damaszkiem

John Kerry, amerykański sekretarz stanu, ogłosił, że Baszszar el-Asad ma możliwość uniknięcia amerykańskiego ataku militarnego. Musiałby w tym celu przekazać "wspólnocie międzynarodowej" całą posiadaną przez siebie broń chemiczną. Kerry twierdzi, że wyłączną kontrolę nad tego rodzaju arsenałem sprawują w Syrii trzy osoby - Baszszar i jego brat Maher, a także pewien tajemniczy generał, którego nazwisko nie zostało ujawnione.

Baszszar el-Asad rozmawiał niedawno z przedstawicielami amerykańskiej telewizji CBS. Na antenie stacji wyjaśnił, że nie istnieją żadne dowody, które potwierdzałyby, że nakazał potraktować swoich obywateli śmiercionośnym sarinem. Nie ma nawet pewności co do tego, czy taki atak w ogóle przydarzył się w Syrii. Co do samego posiadania broni chemicznej, el-Asad udzielił odpowiedzi wymijającej - nie potwierdził, ani nie zaprzeczył, że takowa jest posiadana przez syryjskie władze.

Baszszar el-Asad, podobnie jak jego ojciec Hafiz (zmarły przed trzynastoma laty), jest politykiem BAAS. To lewicowo-nacjonalistyczna partia, która w założeniu miała łączyć Arabów z różnych krajów, w istocie jednak podzieliła się na lokalne odłamy. Na przykład w Iraku jej przywódcą był Saddam Husajn.

Rosja popiera obecnie Syrię m.in. dlatego, że el-Asad nie zgodził się jak dotąd na to, by przez Syrię przebiegał rurociąg transportujący gaz z dalekiego południa - mianowicie z Kataru - do Turcji. Taki gazociąg zagrażałby poważnie interesom rosyjskiego Gazpromu. Z drugiej strony pro-amerykańsko nastawiony Katar byłby oczywiście żywotnie zainteresowany jego budową. To jeden z najbardziej istotnych aspektów konfliktu wokół Syrii. Dochodzą doń także inne - np. tradycyjny spór między sunnitami (jak Saudowie, Hamas, Al-Kaida czy Bractwo Muzułmańskie) a szyitami (jak libański Hezbollah czy Iran). Baszar el-Asad należy do alawitów, których przynależność do islamu bywa kwestionowana - przede wszystkim przez sunnitów. Alawici to w Syrii kilkunastoprocentowa mniejszość, która utrzymuje dość dobre stosunki z szyitami.

Kamil Kiermacz