Polscy rodzice wygrali w Strasburgu

"Kto daje i odbiera..." - znamy to powiedzenie. Przypomina się ono, gdy czytamy o casusie 130 polskich rodziców, którym ZUS odebrał wcześniej przyznane prawo do wcześniejszej emerytury. Wczoraj Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu rozpatrzył skargi kolejnych dwunastu opiekunów, uznając, że należy im się odszkodowanie (od 7 do 12 tys. euro, zależnie od przypadku). Przypomnijmy, że sprawa ciągnie się już od dobrych kilku lat, przy czym Trybunał wyrokował już we wrześniu 2009 roku (w sprawie jednej ze skarg), a następnie w październiku 2012 (odnosząc się do wniosków dziesięciu rodziców).

Cała historia dotyczy rzeszowskiego oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Otóż instytucja ta ponad dekadę temu - w roku 2001 - przyznała prawo do przejścia na wcześniejszą emeryturę rodzicom dzieci opiekujących się dziećmi chorymi na astmę, skoliozę czy przewlekłe alergie. Wielu z tych rodziców zrezygnowało wówczas z pracy, ale ZUS wkrótce zmienił swoją decyzję, twierdząc, że zasięgnął opinii głównego lekarza orzecznika. Ten natomiast miał uznać, że dzieci chore na wspomniane wyżej choroby nie wymagają stałej opieki, a więc ich opiekunom nie należy się wcześniejsza emerytura.

Wówczas pokrzywdzeni rodzice rozpoczęli mozolną drogę przez kolejne instancje sądów, aż dotarli do Strasburga. Trybunał uznał, że postępowanie ZUS naruszało prawo człowieka do własności, a także, że ZUS powinien uwzględnić, iż poszkodowani rodzice to często osoby mieszkające na terenach o wysokim bezrobociu i nie mające (również z uwagi na wiek) możliwości łatwego znalezienia pracy.

Dodajmy, że 28 lutego roku 2012 polski Trybunał Konstytucyjny uznał, iż ZUS nie ma prawa odebrać przyznanej już emerytury czy renty, jeśli zmieni swoją ocenę raz już zbadanych dowodów i okoliczności. Niestety, 10 lat temu obowiązywały jeszcze inne przepisy.