Trwa interwencja Francji w Mali

Francuski ambasador przy ONZ Gerard Araud ogłosił wczoraj, że francuska interwencja w Mali cieszy się poparciem Rady Bezpieczeństwa ONZ. Podczas konferencji prasowej w Nowym Jorku dyplomata zapewnił, że partnerzy Francji są zgodni co do tego, iż działa ona zgodnie z prawem międzynarodowym. Co za tym idzie, Francja planuje wzmocnienie sił lądowych. Od piątku francuskie myśliwce Mirage i Rafalle oraz śmigłowce Gazelle wytrwale atakują magazyny i kryjówki muzułmańskich partyzantów, którzy na północy kraju utworzyli kalifat rządzony według zasad radykalnego islamu i prawa szariatu.

Sytuacja w Mali jest złożona: otóż na północy Mali tradycyjnie mieszkali Tuaregowie, nieprzychylni rządowi rezydującemu w Bamako na południu kraju. W czasie wojny w Libii w 2011 roku Tuaregowie z Mali służyli jako najemnicy w oddziałach libijskich broniących Kaddafiego. Później, po klęsce, wrócili na swoje rodzinne obszary i wszczęli powstanie przeciwko rządowi centralnemu. Powołali do życia MNLA - Narodowy Ruch Wyzwolenia Azawadu (tak nazywa się region, w którym mieszkają), domagając się niepodległości. Poparła ich formacja Ansar Dine, mająca powiązania z Al-Kaidą, a także drugie ugrupowanie islamskie o nazwie MUJAO (Ruch na Rzecz Jedności i Dżihadu w Afryce Zachodniej).

Powstanie Tuaregów rozpoczęło się niemal dokładnie rok temu - 17 stycznia 2012. Tuaregowie zaczęli odnosić sukcesy, rząd w Bamako nie potrafił sobie z nimi poradzić, a 21 marca on sam został obalony przez wojskowych pod dowództwem kapitana Amadou Sanogo. Powołano Narodowy Komitet na rzecz Przywrócenia Demokracji i Państwa. Tymczasem szefostwo MNLA ogłosiło, że osiągnęło swoje cele, odniosło zwycięstwo i teraz ma zamiar utrwalać władzę na zdobytych obszarach. 5 kwietnia Tuaregowie zakończyli działania wojenne, a dzień później ogłoszono niepodległość Azawadu. Niepodległości nie uznały jednak ani Unia Europejska, ani Unia Afrykańska, ani - co ciekawe - organizacja Ansar Dine. Rozpoczął się spór pomiędzy MNLA a islamskimi radykałami, którzy zaczęli intensywnie wprowadzać na kontrolowanych przez siebie terenach surowe prawo szariatu. 6 kwietnia 2012 władze wojskowe zgodziły się przekazać władze w ręce cywilne - Dioncounda Traoré, obalony wcześniej w czasie zamachu, powrócił na stanowisko, ale jako prezydent tymczasowy.

Pod koniec maja 2012 Tuaregowie, choć dotąd deklarowali chęć walki z islamistami, zgodzili się na wprowadzenie w Azawadzie prawa szariatu. Porozumienie było jednak krótkotrwałe i zaraz między obiema stronami rozpoczęły się walki.

Francja uznała, że w sytuacji, w której władzę na północy Mali przejęli w dużej mierze islamscy radykałowie, teren ten może stać się bazą wypadową dla terrorystów. Co za tym idzie, przygotowano plan interwencji. Początkowo Rada Bezpieczeństwa ONZ przewidywała, że do właściwego uderzenia dojdzie dopiero jesienią 2013 roku, niemniej sami islamiści uprzedzili wydarzenia, ruszając na południe - do miasta Konna. Wówczas o interwencję poprosił Dioncounda Traoré. Wieczorem 11 stycznia nad miastem pojawiły się francuskie samoloty, w wyniku czego armia rządu malijskiego odzyskała kontrolę nad miastem.

B. Garga

(na fotografii: Bamako, stolica Mali)