Kilkanaście tysięcy złotych oszczędności na składkach ZUS

Przedsiębiorcy rozpoczynający działalność, opłacający niższe, preferencyjne składki ZUS, mogą dzięki temu zaoszczędzić kilkanaście tysięcy złotych. Niestety, nie wszyscy nowi właściciele firm mają prawo skorzystać z tej ulgi.

Przedsiębiorcy rozpoczynający działalność gospodarczą mogą opłacać przez 2 lata niższe składki ZUS. W 2013 r. różnica pomiędzy „zwykłym” a preferencyjnym ZUS dla prowadzących działalność gospodarczą sięga miesięcznie ok. 612 zł, co oznacza, że w ciągu 2 lat początkujący przedsiębiorcy mogą zaoszczędzić na składkach na ubezpieczenia społeczne kilkanaście tysięcy złotych. Takie wsparcie ułatwia nowemu przedsiębiorcy zachowanie płynności finansowej, o której zachwianie nietrudno w pierwszych miesiącach prowadzenia firmy.

Przedsiębiorca, który spełnia warunki do opłacania niższych, preferencyjnych składek – nie są one bowiem dostępne dla wszystkich rozpoczynających działalność (patrz ramka poniżej) – zgłaszają siebie jako płatnika składek, składając wniosek o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG-1).

Na podstawie danych przekazanych z CEIDG urzędnicy ZUS przygotują za przedsiębiorcę dokumenty zgłoszeniowe płatnika składek. Samo jednak zgłoszenie płatnika składek nie wystarczy – prowadzący działalność musi również zgłosić się w ZUS do ubezpieczeń, wypełniając odpowiednie formularze (ZUS ZUA, jeśli zgłoszenie dotyczy ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych lub tylko społecznych, lub ZUS ZZA, jeśli zgłoszenie dotyczy wyłącznie ubezpieczenia zdrowotnego, np. gdy przedsiębiorca pracuje także na etacie i występuje tzw. zbieg ubezpieczenia). Do ubezpieczeń należy zgłosić się w ciągu 7 dni od daty powstania obowiązku ubezpieczeniowego, czyli od dnia rozpoczęcia działalności gospodarczej. Przy czym przedsiębiorca nie musi tego robić osobiście – jeśli korzysta z usług firmy księgowej, dokumenty do ZUS może złożyć w jego imieniu upoważniona przez niego księgowa. Przedsiębiorca, który chce zgłosić członków swojej rodziny do ubezpieczenia zdrowotnego, musi wypełnić także formularz ZUS ZCNA. Do ubezpieczenia zdrowotnego przedsiębiorca może zgłosić m.in. dzieci, wnuka (tylko jeśli żadne z jego rodziców nie jest ubezpieczone), małżonka i rodziców lub dziadków (pozostających z przedsiębiorcą we wspólnym gospodarstwie domowym).

Preferencyjne składki na ZUS dotyczą tylko składek na ubezpieczenia społeczne, a więc emerytalnej, rentowej, wypadkowej i chorobowej (przy czym ta ostatnia nie jest dla przedsiębiorców obowiązkowa, niezależnie od tego, czy dotyczy ich ulgowy ZUS czy też nie). Objęci preferencyjnym ZUS nie opłacają także za składki na Fundusz Pracy. Składkę zdrowotną uiszczają jednak w takiej samej wysokości, jak przedsiębiorcy na „zwykłym” ZUS – w 2013 r. minimalna składka z tego tytułu wynosi 261,73 zł.

Minimalne miesięczne składki na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy

* dla firm, które zgłosiły do ubezpieczenia wypadkowego przeciętnie miesięcznie nie więcej niż 9 osób

Minimalna miesięczna składka na ubezpieczenie zdrowotne
(dla wszystkich przedsiębiorców)

Łącznie minimalne miesięczne składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne w 2013 r.

Jeśli przedsiębiorca zdecyduje się na zawieszenie działalności gospodarczej, na przykład na pół roku, nie przerywa to biegu ulgowego ZUS-u. Oznacza to, że okres preferencyjnego ZUS nie zostanie przedłużony o 6 miesięcy, w których działalność była zawieszona. Przy czym w czasie zawieszenia przedsiębiorca może, ale nie musi opłacać składek – zarówno na ubezpieczenia społeczne (dobrowolnie można opłacać tylko składkę emerytalną i rentową), jak i zdrowotne.

Przedsiębiorca opłacający składki tylko za siebie musi to zrobić do 10. dnia miesiąca za miesiąc poprzedni (czyli np. składkę za wrzesień musi zapłacić w październiku). Składki należy opłacać w formie bezgotówkowej (mikroprzedsiębiorcy mogą to zrobić także za pomocą przekazu pocztowego), przy czym ZUS uznaje, że składka została zapłacona w dniu obciążenia rachunku bankowego, a nie w dniu zlecenia przelewu. Trzeba bowiem mieć na uwadze, że zlecenie przelewu nie zawsze jest tożsame z obciążeniem rachunku w tym samym momencie. W części banków rachunek zostanie obciążony jeszcze tego samego dnia, gdy przelew zostanie zlecony do określonej godziny. Zlecenia złożone po tych określonych godzinach skutkują tym, że i obciążenie rachunku, i realizacja następują dopiero następnego dnia. Dlatego przedsiębiorca, który opłaca składkę w ostatniej chwili, powinien sprawdzić w swoim banku, jakie warunki czasowe należy spełnić, by konto zostało uznane za obciążone. Ma to szczególne znaczenie w przypadku dobrowolnej składki chorobowej – nawet jednodniowe spóźnienie może spowodować, że przedsiębiorca utraci prawo do zasiłku chorobowego, odzyskując je dopiero po kolejnych 3 miesiącach regularnego opłacania składek.

Agata Szymborska-Sutton, Tax Care