Od otrzymanej kary umownej też trzeba zapłacić podatek

Kara umowna stanowi dla wierzyciela zabezpieczenie na wypadek niewywiązania się kontrahenta z przedmiotu zawartej umowy. Choć jest to forma odszkodowania, to wypłata kwoty z tytułu kary umownej, skutkuje powstaniem obowiązku na gruncie PIT i koniecznością rozliczenia otrzymanej wartości razem z innymi przychodami z działalności gospodarczej.

Klauzula kary umownej to istotny punkt umów zawieranych z wykonawcami różnego rodzaju zleceń, jak chociażby prac remontowych, czy też budowlanych. Stanowi bowiem dla odbiorcy usługi zabezpieczenie na wypadek niewywiązania się kontrahenta z przedmiotu zawartej umowy w wyznaczonym terminie lub niewłaściwego wykonania zlecenia.

Kara przewidziana w umowie
Kodeks cywilny przewiduje, że w zawierając umowę można zastrzec, iż naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy, czyli  kary umownej.

Kara umowna to wartość pieniężna określona w umowie, wypłacana wierzycielowi w razie niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, bez względu na wysokość poniesionej szkody.

Trzeba doliczyć do innych przychodów
Kwota otrzymana z tytułu kary umownej nie pozostaje jednak obojętna podatkowo. Dla przedsiębiorcy, który ją otrzymał stanowi ona bowiem przychód z działalności gospodarczej, podlegający opodatkowaniu PIT. Oznacza to, że wartość otrzymanego w ten sposób odszkodowania należy doliczyć do pozostałych przychodów z działalności gospodarczej i ustalić wysokość zobowiązania zgodnie z wybraną formą opodatkowania.

Przykład: Przedsiębiorca, który opodatkowuje uzyskane przez siebie przychody w związku
z prowadzoną działalnością gospodarczą na zasadach właściwych dla podatku liniowego, otrzymał środki pieniężne z tytułu kary umownej. W takiej sytuacji otrzymana kwota z tego tytułu podlega opodatkowaniu również 19-proc. podatkiem liniowym.

Niezbędne otrzymanie
Warto ponadto zaznaczyć, iż w przypadku kar umownych, w przeciwieństwie do innych przychodów ze źródła, jakim jest działalność gospodarcza, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania środków pieniężnych. Oznacza to, że gdy kara umowna, chociaż przewidziana w kontrakcie, nie zostanie jednak faktycznie otrzymana, to przychód nie powstanie.

Co więcej, w przypadku ewentualnej kompensaty wartości kary umownej z kwoty należnej z tytułu wykonanej usługi, obowiązek odprowadzenia podatku dochodowego od osób fizycznych powstaje analogicznie w chwili dokonania potrącenia stosownej kwoty, co zostało potwierdzone w indywidualnej interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 17.11.2008r. (nr I LPB1/415-659/08-2/IM).

Elżbieta Węcławik, Tax Care
Małgorzata Jawińska, księgowa Tax Care