Ubezpieczyciel (zakład ubezpieczeń)

Ubezpieczyciel to zakład (towarzystwo)  ubezpieczeń prowadzące działalność gospodarczą w zakresie ubezpieczeń na życie albo majątkowych, które na podstawie umowy zobowiązuje się do świadczenia w razie wystąpienia zdarzeń losowych.

Jeśli chodzi o ubezpieczenia na życie to ich istotą jest zapewnienie świadczenia rodzinie i innym osobom pozostającym na utrzymaniu ubezpieczonego w razie jego śmierci. W ostatnich latach ich rola wzrosła głównie dlatego, że oprócz zabezpieczenia przed śmiercią są również sposobem na systematyczne oszczędzanie w długim okresie. Ubezpieczenia na życie można podzielić zatem na:

- polisy ochronne – klasyczna forma ubezpieczenia gwarantująca bliskim ubezpieczonego, że w razie jego śmierci będą otrzymywać regularne świadczenia;

- polisy inwestycyjne - takie produkty finansowe jak ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe zyskują na popularności z dwóch powodów: większego niż w przypadku lokat oprocentowania oraz możliwości ominięcia 19-procentowego podatku od dochodów. Należy jednak mieć na uwadze, że są to produkty typowo inwestycyjne i w wypadku nieszczęśliwego wypadku ubezpieczony rzadko może liczyć na świadczenie.

Ubezpieczenia majątkowe to z kolei produkty, które mogą chronić ubezpieczonego w trojaki sposób. Rozróżnia się:

- ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej – to świadczenie, które wypłacane jest poszkodowanemu w wypadku spowodowania szkody przez ubezpieczonego. Jako przykład można wymienić polisę OC;

- ubezpieczenie mienia – to ubezpieczenie chroni przed finansowymi skutkami zniszczenia lub utraty mienia, np. kradzieży samochodu, zalania mieszkania itp.;

- ubezpieczenie chorobowe i wypadkowe – ten produkt służy jako zabezpieczenie przed finansowymi skutkami nieszczęśliwych wypadków, wypadków przy pracy, czy chorób zawodowych.

Ze względu na rodzaj zakładów ubezpieczeniowych można wyróżnić ubezpieczycieli publicznych i prywatnych. Pierwsi z nich pozostają pod kontrolą państwa i są zarządzani przy pomocy organów administracji państwowej i inne osoby publicznoprawne do tego upoważnione. Do ubezpieczycieli prywatnych z kolei zaliczyć można pojedyncze osoby fizyczne, tzw. ubezpieczycieli jednostkowych oraz zrzeszenia ubezpieczonych.

Ubezpieczenia są ważnym elementem finansów wielu gospodarstw domowych. Dzięki różnorodnej ofercie możliwe jest systematyczne oszczędzanie na długoterminowy cel, jakim może być emerytura albo zabezpieczenie przyszłości dzieci. Z punktu widzenia całej gospodarki ubezpieczenia również są pożyteczne. Działają jako tzw. stabilizator gospodarczy, łagodząc szoki wywołane występowaniem losowych zdarzeń w skali makro. Same w sobie wpływają na wzrost PKB. Ubezpieczyciele są ważnymi pracodawcami, a ubezpieczenia pozwalają na lepsze ulokowanie wolnych środków i zwiększają konkurencyjność gospodarki.

Z ubezpieczeniami wiąże się jeszcze jeden aspekt, tzw. negatywna selekcja. Jest to szczególna sytuacja na rynku, w której asymetria informacji prowadzi do jego zawodności. Rynek ubezpieczeń jest typowym przykładem występowania tego zjawiska. Zdarzają się sytuacje, w których ubezpieczony zataja chorobę po to by płacić mniejszą składkę. W tym wypadku kupujący produkt (ubezpieczony) ma więcej informacji niż sprzedający (ubezpieczyciel). Prowadzi to do sytuacji, w której osoby zdrowe płacą względnie dużo większą składkę niż osoby chore, a to przyczynia się do tego, że na rynku ubezpieczeń zaczynają dominować ludzie o słabszym zdrowiu.

Wojciech Kiermacz