Fuzja

Fuzja to połączenie się co najmniej dwóch osób prawnych w jeden podmiot. Przeważnie podmiot dominujący przejmuje pomniejsze przedsiębiorstwa, które z prawnego punktu widzenia są likwidowane, a ich majątek wchodzi jako aport do przedsiębiorstwa dominującego lub nowopowstałego. Wyróżnia się następujące rodzaje fuzji:

- horyzontalna – odbywa się wtedy, gdy dwa lub więcej przedsiębiorstw z tej samej branży, produkujące podobne artykuły lub świadczące podobne usługi, łączą się. Celem takiego działania jest wzrost siły konkurencyjnej powstałego przedsiębiorstwa, redukcja kosztów, osiągnięcie korzyści skali itd.

- wertykalna – zachodzi wtedy, gdy łączą się przynajmniej dwa przedsiębiorstwa zajmujące się wytwarzaniem tego samego produktu - ale na różnych etapach. Na przykład firma produkująca mini procesory łączy się z firmą wytwarzającą wyświetlacze. W efekcie ogranicza się koszty poprzez zmniejszenie ilości pośredników, zyskuje się większą kontrolę nad procesem wytwarzania, czy zwiększa się konkurencyjność powstałego przedsiębiorstwa;

- konglomeratowa – dochodzi do niej, gdy dwa lub więcej przedsiębiorstw z różnych (często zupełnie nie związanych ze sobą) branż łączą się.  Zabieg ten stosuje się wtedy, gdy przedsiębiorca chce szybko wejść do na nowy rynek, czy branży lub wtedy gdy występują wysokie bariery wejścia na rynek. Ten typ fuzji wielokrotnie okazał się zgubny dla przedsiębiorców. Powodem tego było nadmierne rozszerzenie działalności i brak pełnej kontroli na wszystkimi gałęziami konglomeratu.

Fuzje można dzielić także według innych kryteriów. O fuzji egalitarnej można mówić wtedy, gdy łączą się przedsiębiorstwa o podobnej wielkości, a fuzja symetryczna to taka, w której nie ma dominującego podmiotu (np. wtedy, gdy przedsiębiorstwa wniosły podobne udziały do fuzji).

Specyficznym rodzajem fuzji są tzw. akwizycje. Celem takiego przejęcia jest zwiększenie siły konkurencyjnej poprzez eliminację przedsiębiorstw konkurencyjnych. Niektóre akwizycje bywają postrzegane jako wrogie przejęcia, jednak co do zasady fuzje są przejęciami przyjacielskimi.

Fuzje przedsiębiorstw często są realizowane poprzez wykup lewarowany (LBO), czyli finansowany w głównej mierze długiem. Wykup ten może przybrać różne formy, np. dokonywany przez menedżerów tego samego przedsiębiorstwa (MBO), różnych przedsiębiorstw (MBI), czy przez pracowników (EBO).

Wojciech Kiermacz