Prokurent

Prokurent to osoba fizyczna, która jest pełnomocnikiem zarządu spółki. Ma ona prawo składania oświadczeń woli w imieniu i na rzecz spółki. Pełnomocnictwo to nosi nazwę prokury. Przepisy dotyczące prokury i prokurenta uregulowane są w przepisach Kodeksu Cywilnego oraz Kodeksie Spółek Handlowych.

Prokurent ma prawo do wykonywania czynności sądowych i pozasądowych związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Są to m.in.:

- Reprezentowanie przedsiębiorcy przed sądami, organami państwowymi i samorządowymi;

- Reprezentowanie przedsiębiorcy w kontaktach z instytucjami takimi jak banki;

- Wytaczanie i cofanie powództw;

- Uczestniczenie w rozprawach;

- Zawieranie ugody;

- Wykonywanie czynności pozasądowych tj. zawieranie umów kredytu lub pożyczki, najmu, dzierżawy, czy podpisywanie weksli albo czeków.

Niektóre czynności jednak wymagają pełnomocnictwa szczególnego, a zaliczyć do nich można np. zbywanie i obciążanie przedsiębiorstwa, czy przeniesienie praw do nieruchomości. Dodatkowo jeśli czynność szczególna wymaga specjalnej formy np. aktu notarialnego, to wtedy prokura również musi być zawarta w tej formie.

Szeroki zakres praw prokurenta wymaga, by była to osoba zaufana i świetnie znająca specyfikę przedsiębiorstwa, w imieniu którego funkcjonuje. Prokurentem nie może być osoba fizyczna, która jest pozbawiona zdolności do czynności prawnych ani osoba prawna, co wynika ze szczególnego stosunku zaufania pomiędzy prokurentem a mocodawcą, a trudno o taki z osobą prawną. Prokurentem nie musi być osoba pracująca w przedsiębiorstwie ani związana z nim jakimkolwiek stosunkiem prawnym.

Prokura może być udzielona dla jednej osoby (prokura samoistna), ale także dla większej ilości osób. Wtedy to każda z nich może działać samodzielnie chyba, że mocodawca upoważni ich do łącznego działania.

Powołanie prokurenta w spółce akcyjnej wymaga zgody wszystkich członków zarządu, a odwołać go może każdy z członków zarządu. Co do zasady warunkiem ustanowienia pełnomocnictwa jest uchwała zarządu na jednym z jego posiedzeń, chyba że regulamin dopuszcza inny sposób (np. umowa podpisana przez cały zarząd).

Wojciech Kiermacz