Na szerokich rynkach

Limassol to miejscowość na Cyprze, licząca sobie ponad sto tysięcy mieszkańców – i z tego względu druga pod względem wielkości na tej wyspie. Zarejestrowanych jest tu wiele przedsiębiorstw, których faktyczna działalność operacyjna odbywa się w dużej mierze gdzie indziej. Tyczy się to np. ASBISc Enterpries Plc. To przedstawiana już na naszych łamach spółka wywodząca się z Białorusi, która prowadzi szeroko zakrojoną dystrybucję sprzętu komputerowego w krajach Europy Środkowo-Wschodniej i nie tylko (firma jest aktywna też na Bliskim Wschodzie).

Głównym akcjonariuszem ASBISc (40,86 proc.) jest KS Holdings Ltd. 5,90 proc. kapitału i głosów należy do Quercus TFI, zaś 5,18 proc. do ING OFE. Co do KS Holdings, to podmiot ten należy do Sergiusza Kostewicza, prezesa zarządu.

Spółka przewodzi całej grupie kapitałowej, która jest zresztą dość rozbudowana i składa się z kilkudziesięciu podmiotów, zarejestrowanych w rozmaitych państwach (jak m.in. Chorwacja, Rumunia, Estonia, Polska czy Maroko).

ASBISc rozlicza się zasadniczo w dolarach, jakkolwiek w tabeli, którą za chwilę przedstawimy, wyniki są wyrażone w złotówkach (według kursów sugerowanych przez władze firmy w raporcie za trzeci kwartał roku 2014). Na wszelki wypadek zaznaczmy jednak, że skonsolidowane przychody za dziewięć pierwszych miesięcy roku bieżącego wyniosły 1,09 mld USD, zysk operacyjny zamknął się kwotą 9,35 mln USD, na czysto firma straciła 4,33 mln USD. Rok wcześniej obroty były wyraźnie wyższe (1,35 mld USD), podobnie zyski (EBIT na poziomie 20,7 mln USD, zysk netto w kwocie 7,76 mln USD).

W złotówkach sprawy miały się tak:

Możemy zatem mówić o 3,4 mld zł przychodów i stracie netto stanowiącej 0,4 proc. tej wartości. Rok wcześniej sytuacja była lepsza – marża netto sięgała niemal 0,6 proc., operacyjna wynosiła 1,5 proc. Warto mieć też na uwadze, że o ile w firmach Action czy ABC Data, które ostatnio badaliśmy (a także w znacznie mniejszej od nich wszystkich NTT System), obroty w skali rocznej wydatnie się zwiększyły, o tyle ASBISc musiała zmierzyć się z ich radykalnym spadkiem.

Wszystko to było skutkiem przede wszystkim słabego pierwszego kwartału, w którym wyjątkowo mocno zaszkodziła spółce przecena hrywny i dolara, a także waluty tenge (która obowiązuje w Kazachstanie). Ogólnie zresztą negatywna była, jak wiadomo, sytuacja na Ukrainie, co takim firmom jak ASBISc nie mogło pomóc. Zarząd jednak zaznacza, że stopniowo sytuacja się poprawiała, faktem jest zresztą, że np. sam trzeci kwartał dał przedsiębiorstwu zysk netto (w kwocie 1,58 mln zł). Oczywiście zysk ten był niższy niż rok wcześniej, gdy notowano 9,67 mln zł. Spadła też odpowiadająca mu rentowność – z 0,7 proc. do 0,13 proc.

Formalnie ASBISc wyróżnia pięć segmentów geograficznych, jeśli chodzi o sprzedaż. Są to: Europa Środkowo-Wschodnia (tu generowane są największe obroty, w tym roku – do 30 września – ponad 42 proc. całej sumy), kraj byłego ZSRR, Bliski Wschód i Afryka, Europa Zachodnia oraz wszystkie pozostałe. Otóż w tym roku (w trzech kwartałach) przychody zwiększyły się jedynie w tym ostatnim obszarze oraz na Bliskim Wschodzie (z Agryką). W pozostałych regionach doszło do wymownych obniżek.

Warto mieć na uwadze, że ASBISc przedstawiła w maju prognozę finansową na rok bieżący. Zasadniczo miała ona uwzględniać możliwe efekty "politycznych i gospodarczych zawirowań na Ukrainie, w Rosji i w Kazachstanie". Przewidywano od 1,6 mld USD do 1,75 mld USD przychodów, a także od 4 do 5 mln USD zysku netto. W listopadzie, w obliczu ogólnej sytuacji, prognoza została obniżona – w kwestii przychodów do przedziału 1,45 – 1,60 mld USD, w kwestii zarobku na czysto – do zakresu 1 – 2 mln USD.

Mimo umiarkowanie dobrej sytuacji, ASBISc wypłaciła w tym roku dywidendę, mianowicie 0,06 USD na akcję (rok temu było to 0,05 USD). Wypłata nastąpiła w lipcu.

Co można powiedzieć o bilansie przedsiębiorstwa? Otóż po stronie aktywów składa się on głównie z mająku obrotowego, ostatnio opiewającego na równowartość 1,5 mld zł. W majątku tym główną pozycję stanowiły należności z dostaw i usług, pokrywające ponad 70 proc. kwoty zobowiązań bieżących. Wskaźnik płynności bieżącej, dzięki zapasom i środkom pieniężnym, opiewał ostatnio na 1,20 pkt, co jest dość przyzwoitym poziomem. Przedsiębiorstwo bez problemu zachowywało złotą regułę bilansową, niepokoi jednak fakt, że ogół zobowiązań stanowił 372 proc. wartości kapitału własnego. Faktem jest, że wskaźnik ten mocno spadł od grudnia 2013 (gdy wynosił 4,5 pkt), niemniej wciąż pozostaje wysoki, wyższy niż w Action, ABC Data i NTT System.

Jakie czynniki są i będą istotne dla ASBISc z punktu  widzenia zarządu? Jest ich wiele i często nie są wcale pozytywne: niestabilność polityczno-gospodarcza Ukrainy, napięcia na linii Ukraina – Rosja, wahania kursów walut, presja cenowa wynikająca z konkurencji, niskie marże zysku brutto, możliwość starzenia się zapasów, ryzyko kredytowe, sezonowość. Trzeba jednak przyznać, że firma próbuje radzić sobie na ciężkim rynku, np. tnąc koszty – dla przykładu, w trzecim kwartale 2014 koszty sprzedaży i ogólnego zarządu były dużo mniejsze niż rok wcześniej. W lipcu, sierpniu i wrześniu bieżącego roku stosowano też "bardziej rygorystyczną strategię hedgingu walutowego", dzięki czemu udało się uniknąć strat walutowych.

Inwestorzy nie odzyskali jeszcze zaufania do walorów ASBISc. Utracili je, można rzec, w listopadzie 2013 roku. Cena papierów wykraczała wtedy ponad poziom 8 zł, po długim okresie wzrostów. Rezultatem była nagła zmiana trendu i trwająca ponad rok przecena walorów, która jeszcze się nie skończyła. Ostatnio kurs oscyluje w pobliżu 1,15 – 1,25 zł i na razie nie ma mocnych sygnałów na rzecz ruchów w kierunku północnym.

Adam Witczak