Kopex - mocne i słabe strony

O firmie Kopex pisaliśmy niedawno w raporcie porównawczym, analizując pokrótce wyniki tego przedsiębiorstwa w porównaniu z rezultatami Famuru - spółki zbliżonej profilem działalności.

Teraz przyjrzymy się pewnym detalom, dotyczącym już tylko Kopexu. Wpierw przypomnijmy, czym właściwie jest ta grupa kapitałowa. Raport za III kwartał prezentuje nam następującą listę spółek:

Jest ich - jak widać - sporo, a w dodatku część to podmioty zagraniczne. Ogólnie rzecz biorąc, Kopex produkuje, sprzedaje i wynajmuje różnego rodzaju rządzenia górnicze: maszyny do eksploatacji podziemnej i odkrywkowej, urządzenia do mechanicznej przeróbki kopalin, aparaturę przeciwwybuchową, sprzęt gazometryczny, systemy sterowania etc.

Oferta jest jednak szersza, bo obejmuje też usługi (projektowe i wykonawcze w zakresie budownictwa, nie tylko górniczego), a także wykonywanie uszczelnień, odlewów czy powłok antykorozyjnych w technologii Durachrom.

W Kopexie główny inwestor to Krzysztof Jędrzejewski (58,65 proc. kapitału i głosów). Jest on przewodniczącym rady nadzorczej. Widzimy tu też firmę TDJ, kontrolującą Famur. W Kopexie jej udział to jednak tylko 10 proc. Mamy również Nationale-Nederlanden OFE (5,42 proc.).

Rezultaty skonsolidowane Kopexu za trzy pierwsze kwartały roku 2015 wyglądały tak:

Przychody za trzy kwartały wyniosły 869,5 mln zł. Spora kwota, ale jednak stanowiła tylko 81 proc. obrotów notowanych rok wcześniej w analogicznym okresie. Dla porównania, w Famurze przychody wzrosły r/r o 36,6 proc.

W obu przedsiębiorstwach spadły zyski, począwszy od wyniku brutto na sprzedaży aż po zysk netto. W Kopexie wynik operacyjny wyniósł tylko 8,7 mln zł, podczas gdy w I - III kw. 2014 było to 114 mln zł. Redukcja okazała się więc bardzo silna, ponieważ koszty (np. ogólnego zarządu) zmniejszyły sę relatywnie nieznacznie.

Finalnie Kopex zarobił na czysto - jako grupa - kwotę 6,9 mln zł. Dało to skromną marżę 0,8 proc., podczas gdy rentowność operacyjna wyniosła 1 proc. Rok wcześniej obie te wartości były równe odpowiednio 8 proc. i 10,62 proc.

Dodajmy, że choć w Famurze marże za 9 miesięcy też spadły w stosunku rocznym, to jednak w roku 2015 wyniosły 7,20 proc. na czysto i 6,35 proc. na poziomie EBIT, były więc lepsze niż w Kopexie.

Oto skonsolidowany bilans Kopexu:

Aktywa trwałe opiewały ostatnio na 2,4 mld zł, przy czym 1,25 mld zł z tej puli klasyfikowano jako wartość firmy jednostek podporządkowanych. 702 mln zł przypadały na majątek rzeczowy. Z kolei w aktywach obrotowych dominują należności z dostaw i usług (w finale III kw. było to 396 mln zł), istotne są też zapasy (300 mln zł).

W ciągu trzech kwartałów udało się zachować złotą regułę bilansową i niskie zadłużenie ogólne (ok. 26 - 27 proc.). Spadł nieco wskaźnik płynności bieżącej, mianowicie do 1,28 pkt (aczkolwiek z teoretycznego punktu widzenia to wciąż niezła wartość). Cash-flow był ujemny - pula środków pieniężnych skurczyła się do niższej niż 60 mln zł. Przepływy operacyjne netto były jednak na plusie (choć niższe niż rok wcześniej).

Co się tyczy samej jednostki dominującej, to wygenerowała w badanym okresie 228,6 mln zł przychodów (o 32 mln zł mniej niż rok wcześniej), a poza tym miała 47,06 mln zł zysku operacyjnego. Był on więc dużo większy od wyniku skonsolidowanego, ale jednak ponad dwa razy mniejszy niż rok wcześniej. Co więcej, sam III kw. 2015 dał spółce-matce stratę operacyjną rzędu 3,6 mln zł.

W lutym roku 2015 przyjęto strategię na lata 2015 - 2020. Jej elementy - dla całej grupy - to m.in. rozwój działu energetyki zawodowej, wydobywanie węgla kamiennego, a także szeroko pojęta restrukturyzacja. Ta zaś ma polegać m.in. na eliminowaniu podmiotów stowarzyszonych, których działalność nie jest związana z głównym biznesem Kopexu. W grę wchodzić będzie też łączenie spółek zależnych, eliminowanie z grupy podmiotów nie dających dobrej stopy zwrotu, likwidacja niektórych spółek czy też inwestowanie w obiecujące przedsiębiorstwa. Tak naprawdę restrukturyzacja ta zaczęła się już wcześniej, w roku 2013 - i dotąd przyniosła pozytywne, zdaniem zarządu, efekty.

Jeśli chodzi o segmenty operacyjne, to tradycyjnie największą część przychodów (87 proc.) dał segment górnictwa. Mniejsze znaczenie miały takie obszary jak sprzedaż węgla, produkcja urządzeń i maszyn dla przemysłu czy działalność pozostała. Wszystkie segmenty miały dodatni wynik brutto na sprzedaży, ale w obszarze produkcji urządzeń dla przemysłu (innego niż górnictwo) odnotowano niewielką stratę operacyjną.

W podziale geograficznym kluczowe kraje to Polska i Rosja, istotna jest też Serbia czy Argentyna. W ogólności jednak sprzedaż prowadzona była w więcej niż 20 państwach z całego świata.

W analizie SWOT zarząd wymienił wiele szans dla Kopexu i wiele mocnych stron firmy - np. zainteresowanie eksploatacją głębinową kopalni odkrywkowych, zauważalne na wielu rynkach. Istotna jest też stałość współpracy z klientami, a poza tym stabilność finansowa czy optymalizacja zarządzania majątkiem. Zagrożenia to np. szybko postępująca konsolidacja konkurencyjnych firm, opóźnienia w realizacji niektórych umów, wysokie bariery wejścia na niektóre rynki, wahania kursów walut, obniżanie się płynności spółek węglowych. Słabe strony samego Kopexu to np. rozproszenie aktywów i duże uzależnienie przychodów od koniunktury w górnictwie węglowym. Poza tym za stosunkowo długi uznano czas rotacji należności handlowych.

Na wykresie Kopexu od przynajmniej roku dominuje tendencja spadkowa. W lutym 2015 akcje kupowano (i sprzedawano) nawet po 11,80 zł od sztuki, teraz to mniej niż 4 zł. W istocie cena schodziła już do 3,10 zł, jakkolwiek tam nastąpiło lekkie odbicie. Ważnym oporem - ale droga doń jest jeszcze daleka - zdaje się być linia 5,50 zł.

B. Garga