Nafta, gaz i miliardy

Lotos, PKN Orlen i PGNiG - te trzy przedsiębiorstwa często analizujemy w ramach raportów zbiorczych, albowiem rzeczywiście łączą je takie cechy jak profil i skala działalności. To tuzy polskiego rynku paliwowego, zajmujące się wydobyciem, produkcją i przetwarzaniem (ropy, gazu etc.).

Spojrzymy na ich najnowsze wyniki niejako z lotu ptaka. Każdej ze spółek poświęciliśmy już odrębne artykuły, nie będziemy zatem teraz skupiać się na szczegółach operacyjnych czy niuansach. To, co nas interesuje, to przychody, zyski, rentowności i podstawowe dane bilansowe. Pod lupę bierzemy wyniki skonsolidowane.

W pewnym sensie, jeśli chodzi o lata 2014 - 2016, liderem jest PGNiG, bo tylko ta firma nie notowała żadnych strat. Dla porównania, Lotos miał w roku 2014 ujemne wartości EBITDA, EBIT (pojęcie to utożsamiamy tu z zyskiem operacyjnym) i wyniku netto, zaś w 2015 nadal był nieco na minusie netto. Również PKN Orlen nie jest ideałem: rok 2014 był ujemny.

Z drugiej strony, rok 2016 okazał się dla Orlenu obfity - zyski i marże wydatnie podskoczyły, np. netto z 3,66 proc. do 7,22 proc. Ba, Orlen tym razem przebił rentowność netto PGNiG (choć nie operacyjną).

Najsłabiej wypada Lotos: marża EBIT 8,86 proc. i netto 4,85 proc. Ale i w tym wypadku mamy mocny postęp: wyjście na plus w temacie zysku netto tudzież silną poprawę pozostałych wyników.

Największe przychody generuje PLN Orlen, w 2016 było to 79,55 mld zł, czyli 90 proc. sumy z 2015. Warto odnotować, że w każdym z trzech badanych przedsiębiorstw obroty obniżyły się w relacji rocznej. Lotos pod względem sprzedaży jest najmniejszy: 20,9 mld zł w 2016.

Spójrzmy na dane bilansowe:

Orlen miał przychody 2,4 razy większe niż PGNiG, ale suma bilansowa (55,5 mld zł) przekracza sumę PGNiG tylko o 12 proc. Zatem przy niewiele większym majątku wygenerowano znacznie większe obroty, nie pierwszy raz zresztą. Suma bilansowa Lotosu to ponad 19,3 mld zł.

Żadne z przedsiębiorstw nie zachowuje formalnie pojętej złotej reguły bilansowej, jakkolwiek Orlen prezentuje się pod tym względem najlepiej (wskaźnik 0,97 pkt, czyli kapitał własny pokrywa już prawie całe aktywa trwałe). Najbardziej odbiega Lotos (0,70 pkt), choć w skali rocznej nastąpiła poprawa.

Wskaźnik płynności bieżącej na koniec roku 2016 to 1,52 pkt w Orlenie oraz ok. 1,3 pkt w dwóch pozostałych firmach. Im wyższy, tym lepszy - tzn. nie jest to do końca prawdą, ale w uproszczeniu owszem.

W kategorii wypłacalności natychmiastowej wygrywa jednak PGNiG (56 proc.). Cash-flow był tu jednak ujemny, podobnie jak w Lotosie - a w Orlenie dodatni.

Ogólne zadłużenie nigdzie nie jest dramatycznie duże, najwyższe w każdym razie prezentuje Lotos (55 proc.), najniższe PGNiG (36 proc.).

Wartości ROE i ROA liczymy jako iloraz zysku za dany rok i pozycji bilansowej z końca roku poprzedniego. W takim ujęciu Orlen zanotował 23,7 proc. ROE i 11,9 proc. ROA. Wartości te były lepsze niż rok wcześniej, ale też i lepsze od tego, co przedstawili konkurenci (choć i tam nie było źle; uwaga ta tyczy się zwłaszcza Lotosu, bo wskaźniki wyszły tu z minusa na plus).

Wszystkim trzem grupom kapitałowym w roku 2016 powiodło się całkiem nieźle, ale trzeba przyznać, że PKN Orlen prezentuje się prawdopodobnie najlepiej. Wysokie marże, wysoki zwrot z kapitału i aktywów, bliskość spełnienia złotej reguły bilansowej, dobra płynność bieżąca - to niektóre z cech opisanych wyżej. Lotos jest generalnie najsłabszy, ma np. niską wypłacalność natychmiastową, relatywnie duże zadłużenie, najniższe rentowności i ROE oraz ROA. PGNiG jest poniekąd pośrodku, ale bliżej Orlenu, jeżeli chodzi o ogólną wymowę.

Kamil Kiermacz