Rynek instrumentów pochodnych we wrześniu 2013 r.

We wrześniu br. wolumen obrotu wszystkimi instrumentami pochodnymi wyniósł 1,45 mln sztuk. Liczba otwartych pozycji na koniec września br. wyniosła 197 tys. sztuk.

Kontrakty na WIG20       

- We wrześniu br. wolumen obrotu kontraktami terminowymi na WIG20 wyniósł 982,9 tys. kontraktów, co stanowi wzrost o 12,4% w stosunku do września 2012 r.

- Od początku roku wolumen obrotu wyniósł 6,4 mln kontraktów, co stanowi spadek o 10,1% w stosunku do analogicznego okresu ubiegłego roku.

- Liczba otwartych pozycji na tym instrumencie na koniec września br. wyniosła 95,8 tys. kontraktów.

Opcje

- We wrześniu br. wolumen obrotu opcjami na indeks WIG20 wyniósł 88,4 tys. opcji. Stanowiło to wzrost o 17,3% w porównaniu do września ubiegłego roku. Od początku roku (styczeń-wrzesień) wolumen wyniósł 648 tys. opcji, co stanowi wzrost o 31,8% w stosunku do analogicznego okresu ubiegłego roku.

- Na koniec września 2013 roku liczba otwartych pozycji na tym instrumencie wyniosła 43,3 tys. opcji, co stanowi wzrost o 107,6% w stosunku do września 2012 roku.

Kontrakty na akcje

- Wolumen obrotu kontraktami na akcje we wrześniu br. wyniósł 39,6 tys. kontraktów, co stanowi wzrost o 4,1% w stosunku do września 2012. Od początku roku wolumen obrotu wyniósł 508,8 tys. kontraktów, co stanowi wzrost o 37,4% w stosunku do analogicznego okresu ubiegłego roku.

- Liczba otwartych pozycji na tym instrumencie na koniec września br. wyniosła 7,4 tys.

- Kontraktami na akcje o najwyższym miesięcznym wolumenie obrotu były:

Lp.  Instrument bazowy           Wolumen obrotu (w szt.) we wrześniu br.

1. KGHM S.A.                           10 316
2. PKOBP S.A.                           9 667
3. PKN ORLEN S.A.                  5 615
4. PZU S.A.                                 4 196
5. CD PROJEKT S.A.                1 876

Kontrakty na waluty

- Wolumen obrotu kontraktami walutowymi wyniósł we wrześniu br. 327,1 tys. kontraktów, co stanowiło wzrost o 160,6% w stosunku do września ubiegłego roku.

- Najbardziej popularnym kontraktem walutowym we wrześniu 2013 roku był kontrakt na kurs USD/PLN. Wolumen obrotu tą klasą kontraktu walutowego wyniósł 292,1 tys. kontraktów, co stanowiło 80,1% wolumenu obrotu wszystkimi kontraktami walutowymi.

- Liczba otwartych pozycji na kontraktach na waluty koniec września 2013 roku wyniosła 39,6 tys. kontraktów.

Więcej informacji statystycznych znajduje się w tabeli nr 1 oraz na wykresach nr 1 i 2.

****

Instrumenty pochodne są najskuteczniejszym narzędziem w zarządzaniu określonymi rodzajami ryzyka. Indeksowe oraz akcyjne instrumenty pochodne mogą być wykorzystane do zarządzania ryzykiem rynkowym, na przykład w celu ochrony posiadanego portfela akcji przed spadkiem jego wartości. Korzystając z walutowych kontraktów terminowych, można zabezpieczyć ryzyko niekorzystnych zmian danego kursu walutowego. Instrumenty te mogą być zatem wykorzystywane na przykład przez podmioty posiadające określone pozycje walutowe w odniesieniu do par walutowych: USD/PLN, EUR/PLN, CHF/PLN. Na szczególną uwagę zasługują opcje, charakteryzujące się bardzo dużą elastycznością w zależności od tworzonych strategii zabezpieczających. Na GPW notowane są opcje wygasające w czterech terminach, a w ramach każdego terminu dostępnych jest wiele serii opcji kupna i sprzedaży o różnych kursach wykonania. Przy wykorzystaniu opcji mogą być tworzone strategie zabezpieczające różne rynkowe scenariusze oraz charakteryzujące się różną wysokością kosztu tego zabezpieczenia.

Instrumenty pochodne są również skutecznym narzędziem inwestycyjnym. Umożliwiają osiąganie zysków zarówno przy wzrostach jak i spadkach wartości instrumentu bazowego. Inwestycje w instrumenty pochodne wiążą się z dużą dźwignią finansową. Również w tym przypadku, na szczególną uwagę zasługują opcje ze względu na mnogość zastosowań. Przy wykorzystaniu opcji możliwe jest nie tylko inwestowanie w oczekiwany wzrost lub spadek wartości instrumentu bazowego, ale również we wzrost lub spadek zmienności na rynku. Szczególnym przypadkiem strategii inwestycyjnych są realizowane głównie przez inwestorów instytucjonalnych strategie arbitrażowe.

Tabela nr 1

Wolumeny obrotów (z uwzględnieniem transakcji pakietowych):

• We wrześniu 2013 r.
• W okresie październik 2012 – wrzesień 2013 r.
• Liczba otwartych pozycji (LOP) na koniec września 2013 r.

*W dniu 1 maja 2012 r. została dokonana zmiana standardów instrumentu kontraktów walutowych, zgodnie z którą wielkość tych kontraktów została pomniejszona 10-krotnie.

GPW