Pomyślę o tym jutro

Po powrocie z urlopu, na który udałem się w dniu, kiedy to Donald Trump został ogłoszony zwycięzcą wyborów prezydenckich w USA uznałem, że należy napisać tekst o konsekwencjach tego wyboru. "Ogłoszony”, a nie "wygrał”, bo w głosowaniu powszechnym wygrała Hillary Clinton - miała około jeden milion głosów więcej. Taka to specyfika tego dziwnego systemu wyborczego.

Zdecydowanie nie spodziewałem się tego, co stało się na rynkach po wygranej Donalda Trumpa ("prezydenta Trumpa” będę pisał po 20. stycznia 2017, czyli po zaprzysiężeniu - na razie klawiatura mi się zacina, kiedy próbuje to pisać ;-). Nie wykluczałem wygranej Trumpa (można sprawdzić to w moich tekstach), bo przewaga sondażowa Clinton była zdecydowanie zbyt mała, a doświadczenia z referendum w sprawie Brexitu pokazywało, że "sondażowniom” nie można już wierzyć.

Wygrana tego kandydata mnie nie zaskoczyła, ale nie można tego powiedzieć o reakcjach rynków. Owszem, pisałem w swoich tekstach, że negatywna reakcja po sukcesie Trumpa będzie krótkotrwała, ale myślałem o reakcji 2-3 dniowej, a nie o połowie dnia spadków kursów akcji i wzrostu ceny złota, a potem o pewnego rodzaju euforii - zdecydowanie bardziej widocznej w USA, niż w Europie, gdzie jej w praktycznie nie było. Nie mówiąc już o emerging markets, które zareagowały bardzo negatywnie (o tym niżej). 

Wytłumaczyć takie zachowanie rynków oczywiście potrafię - tak jak w kawale o dwóch analitykach ("rozumieć” vs. "wytłumaczyć”) - ale uważam, że nie ma sensu się w to bawić, bo byłoby to tylko dopasowywanie do faktów możliwych przesłanek. Spróbuję jedynie wariantowo spojrzeć na sytuację pokazując argumenty "za” i "przeciw”. Świadomie pomijam geopolitykę, bo o tym na razie rynek nie myśli. Pomyśli, jeśli Rosja zrobi coś, co zaostrzy sytuację lub Donalda Trump powie coś, co tę sytuację niekorzystnie zmieni.

Na początku baza. Trump wygrał, a Republikanie rządzą w Izbie Reprezentantów i Senacie. Plus dla rynków, bo władza jest w jednym ręku. Minus, bo tak naprawdę nie wiadomo, co Trump zrobi, a rynki nie lubią niepewności (przynajmniej nie powinny jej lubić).

Plusem dla rynków była (i jeszcze jest) nadzieja na amerykański system checks nad balances, który nie pozwoli Trumpowi na zrealizowania wielu z jego zapowiedzi. Minusem dla rynków powinno być to, że wygrana Republikanów i zapowiadane wydatki rządu USA mogą doprowadzić do efektu domina w Europie, a w 2017 roku czekają nas wybory we Francja, Holandii i w Niemczech.

Trump obiecuje drastyczne obniżenie podatków, zmniejszenie regulacji sektora bankowego, nie będzie też ograniczenia cen leków, które zapowiadała Clinton, zapewne zniknie Obamacare (chociaż może nie w całości). Plus dla rynków (szczególnie cieszy się sektor bankowy i farmaceutyczny), minus dla Amerykanów, bo zwiększą się nierówności, co od dawna jest dużym problemem i w końcu powinno doprowadzić do wybuchu społecznego.

Obniżka podatków ma przyśpieszyć wzrost gospodarczy w USA, czyli potwierdzić działanie krzywej Laffera. Bardziej prawdopodobne jest jednak, że po prostu gwałtownie spadną wpływy budżetu, a mniejsze regulacje sektora bankowego doprowadzą w dłuższym terminie do olbrzymiego kryzysu (podkreślam: jeśli zostaną naprawdę wprowadzone). W końcu przecież kryzys 2007-2009 wynikał w dużej mierze właśnie z anulowania ustawy Glass-Steagalla z 1933 roku (anulowana w 1999 roku).

Trump chce otoczyć USA murem protekcjonizmu (taryfy, cła itp. utrudnienia w handlu) - minus dla rynków w dłuższym terminie, być może w krótkim plus dla USA, a właściwie dla niektórych firm.

I tutaj musimy spojrzeć przede wszystkim na Chiny. Indeksy tam rosną, bo jest ciche zezwolenie na osłabienie juana (skoro dolar do innych walut zyskuje), ale co z rezerwami chińskimi (w październiku spadły mocniej niż oczekiwano, a osłabienie juana będzie powodowało dodatkową ucieczkę z juana)? Poza tym, jeśli protekcjonizm zapanuje w USA to stworzy warunki do krachu w Chinach - USA jest potężnym odbiorcą produkcji chińskiej. Nic dziwnego, że media chińskie grożą USA wojną handlową. Ona zresztą już trwa - wystarczy spojrzeć na szybko tracącego juana (najsłabszy od 2008 roku). A wojna handlowa USA - Chiny to gwarantowana recesja lub w najlepszym razie stagnacja na całym świecie.

Trump chce renowacji infrastruktury USA, co jest konieczne, bo USA są naprawdę w ruinie, jeśli chodzi o nieodnawianą latami infrastrukturę. Może to brzmieć dziwnie, ale tak właśnie jest. Trump chce wydać w ciągu lat na ten cel 500 mld USD (widziałem też liczbę 1.000 mld). 500 mld dolarów to 100 mld rocznie, czyli około 0,6% PKB w USA, więc niby niedużo, ale Stany wydają 2% PKB na infrastrukturę, więc wydatki wzrosłyby o 1/3. To nieco podniesie PKB i pomoże sektorowi przemysłowemu, ale skąd pieniądze? Trzeba pożyczać i nie wiadomo ile za to się będzie płacić. Popatrzmy na poszczególne rynki.

Obligacje. Jeśli rosną wydatki rządu to większa podaż obligacji i wzrost inflacja - stąd wzrosty rentowności. Wzrost na całym świecie. Obligacje do tego się już szykowały - wybory dały potężny impuls. Wzrosty był przesadzone, co zachęca do korekty, ale jak tylko pojawi się inflacja to będzie kontynuacja zwyżki rentowności.

Dolar. Jedna ekipa (republikańska, ale bardzo podzielona…) , to mocniejszy dolar. Poza tym Fed będzie (jednak) podwyższał stopy procentowe z powodu obawy o inflację. Przed wyborami wydawało się, że z powodu niepewności na rynkach finansowych Fed wstrzyma podwyżkę i będzie czekał na rozwój sytuacji, ale rynki nie dały szansy na takie zachowanie. Jednak z czasem, kiedy rynek zobaczy, że potrzeby pożyczkowe USA mocno rosną, dolar powinien zacząć słabnąć. Poza tym mocny dolar będzie szkodzić eksportowi USA i obniżać PKB (nieznacznie).Waluty emerging markets i rynek długu.

Przecena obligacji w oczekiwaniu na inflację doprowadziła do ucieczki z obligacji emerging markets, a to przeceniło waluty tych krajów - plus dla eksporterów, minus dla importerów, ale to podniesie inflację, a to da więcej pieniędzy w budżetach. Mocny dolar prowadzi do wzrostu kosztów obsługi długu państw i firm. Ostatnio BIS ostrzegł, że może powstać efekt domina.

Akcje emerging markets (EM) - podobnie jak obligacje i waluty.

W Ameryce Łacińskiej obawy o to, co zrobić z 3 mln emigrantów, których Trump obiecał wyrzucić z USA. Wydaje się to jednak zadaniem niemożliwym do zrealizowania. Kto by Amerykanom wykonywał najprostsze i najtańsze usługi? Jednak zagrożenie istnieje, a to szkodzi EM.

Droższe surowce pomogłyby emerging markets, ale ropa jest tania, a to im szkodzi. OPEC na razie bezzębny, a prognozy są słabe - dopóki mocny będzie dolar to ropa nie opuści trendu bocznego 43-51 USD. To się może zmienić, jeśli zmieni zdanie OPEC i nie-OPEC. Polska (indeksy, waluty, obligacje) traci przy okazji - to (jeszcze) nie działa geopolityka. Szkodzą też naszemu krajowi bardzo słabe dane makro (wzrost PKB w 3. kwartale tylko 2,5%).

Złoto. Mocny dolar to tańsze złoto, ale niepewność polityczna i wyższa inflacja powinny powodować, że złoto będzie droższe. Na razie tego czynnika nie ma. Może pojawi się w grudniu po podwyżce stóp.

Miedź. Tutaj bez wariantów - wydatki na infrastrukturę w USA (i być może w innych krajach) to droższa miedź, ale o ile droższa? Ruch wzrostowy był zdecydowanie przesadzony, a cena cofnęła się spod linii długoterminowego trendu spadkowego.Indeksy giełdowe.

Doskonale zachowują się w USA, DJIA bije rekordy. Tam fundusze szykują się na bardzo dobre zakończenie roku i nie bardzo wiadomo, co miałoby obóz byków zatrzymać. Giełdy nie reagują nawet na dziwne towarzystwo, które kręci się wokół Donalda Trumpa i na oczekiwania odnośnie możliwej obsady gabinetu nowego prezydenta. 

Europa jest zdecydowanie bardziej wstrzemięźliwa i czeka na konkrety. Emerging markets, jak wyżej napisałem, są zdecydowanie w niełasce. Jeśli jednak ropa ruszy na północ (pewne oznaki od polowy tygodnia są), a inflacja się pojawi to większa beta powinna pomóc indeksom na tych rynkach.

Jak widać z tych różnych wariantów można upichcić bardzo różne dania. Na razie inwestorzy w USA i w mniejszym stopniu w rozwiniętych krajach UE wybierają sobie z tych wariantów same rodzynki. Zachowują się jak Scarlett O’Hara w "Przeminęło z wiatrem” mówiąca o trudnym problemie: "Pomyślę o tym jutro”.

Ok, "trwaj chwilo jesteś piękna” mogą powiedzieć inwestorzy amerykańscy, ale to "jutro” w końcu według mnie nadejdzie. Może nie za dzień, czy dwa, bo chęć dobrego zakończenia roku jest potężna, ale zakładam, że w przyszłym roku upojony sukcesem Trump może zacząć realizować swoje obietnice i jeśli tylko część z nich uda mu się zrealizować to wszyscy drogo za to zapłacimy.

Piotr Kuczyński

Główny Analityk
Dom Inwestycyjny Xelion

Opracowanie własne na podstawie danych opublikowanych w serwisach www.reuters.com, www.bloomberg.com, www.macronext.com, www.marektwatch.com, www.news.google.com, www.ft.com, www.bankier.pl, www.pb.pl, przy założeniu, iż powyższe dane są prawidłowe, pełne i  nie wprowadzające w błąd, jednakże nie były one niezależnie zweryfikowane. Opracowanie ma charakter ogólny i nie może stanowić wyłącznej podstawy do podjęcia jakiejkolwiek decyzji inwestycyjnej przez jego odbiorcę.

Przedmiotowe opracowanie nie może być interpretowane jako rekomendacja Domu Inwestycyjnego Xelion Sp. z o.o. w rozumieniu art. 76 z dnia 29 lipca 2005 roku o obrocie instrumentami finansowymi. Dom Inwestycyjny Xelion Sp. z o.o. ani autor nie ponoszą odpowiedzialności za następstwa decyzji inwestycyjnych podjętych na podstawie informacji i opinii zawartych w niniejszym opracowaniu, o ile przy ich sporządzaniu dołożono należytej staranności