Dużo sprzedajesz, mało kupujesz – pomyśl o rozliczeniu kwartalnym VAT

Podstawowym okresem rozliczeniowym w VAT jest okres miesięczny. Podatnicy mogą jednak wybrać rozliczenie kwartalne. Pozwala ono składać deklaracje raz na trzy miesiące jednak trzeba za pierwszy i drugi miesiąc wpłacać zaliczki. Faktycznie kwartalnie rozliczą się tylko tzw. mali podatnicy.

Podstawowym okresem rozliczeniowym w VAT jest okres miesięczny. Podatnicy mogą jednak wybrać rozliczenie kwartalne. Pozwala ono składać deklaracje raz na trzy miesiące jednak trzeba za pierwszy i drugi miesiąc wpłacać zaliczki. Faktycznie kwartalnie rozliczą się tylko tzw. mali podatnicy.

Podstawowym obowiązkiem czynnych podatników VAT jest regularne składanie deklaracji i rozliczanie podatku za przyjęty okres podatku. Można tego dokonywać w różnej częstotliwości, w zależności od przyjętego sposobu rozliczeń z organem podatkowym. Wybór kwartalnych rozliczeń trzeba jednak dokładnie przemyśleć. Powrót do rozliczeń miesięcznych możliwy jest dopiero po 4 kwartałach.

Kwartalne rozliczenia nie tylko dla małych podatników
Deklaracje podatkowe za okresy kwartalne mogą składać wszyscy podatnicy. Jednak nie dla wszystkich oznacza to faktycznie kwartalne wpłaty do urzędu skarbowego. Podatek oblicza i wpłaca się co prawda do 25. dnia miesiąca po kwartale, za który dokonuje się rozliczenia ale… podatnicy, którzy nie są tzw. małymi podatnikami muszą wpłaca zaliczki za pierwszy i drugi miesiąc kwartału (w terminie do 25. dnia  następnego miesiąca w wysokości 1/3 podatku z deklaracji za poprzedni kwartał).

Kto to jest mały podatnik?
Małym podatnikiem jest podatnik, u którego sprzedaż nie przekroczyła w poprzednim roku równowartości w złotych kwoty 1.200.000 euro. W 2010 r. była to 4.736.000 zł. W przypadku prowadzących biuro maklerskie, zarządzających funduszami powierniczymi, czy na przykład  agentów ubezpieczeniowych mały podatnik to taki, u którego prowizja nie przekroczyła w poprzednim roku równowartości 45.000 euro (w 2010 r. 178.000 zł).


Wybór kwartalnych rozliczeń VAT powinien być przemyślany
Analizując problem właściwego doboru częstotliwości rozliczeń z organem podatkowym, należy pamiętać o tym, że wybór danej metody powinien wynikać z przesłanek ekonomiczno-finansowych danego podmiotu gospodarczego. Forma polegająca na kwartalnej regulacji zobowiązań wobec fiskusa przeznaczona jest głównie dla przedsiębiorców, u  których  kwota podatku należnego jest z reguły wyższa od kwoty podatku naliczonego. Pozwala to na czasowe przetrzymanie posiadanych środków pieniężnych przez firmę, dzięki czemu może uzyskać profity z obrotu tymi aktywami. Warto jednakże zauważyć, że u dużych podatników zaleta ta jest w znacznym stopniu niwelowana przez obowiązek wpłacania miesięcznych zaliczek na podatek.
Jakkolwiek, nie ulega wątpliwości fakt, że metoda ta nie jest z pewnością przeznaczona dla podatników, u których najczęściej powstaje, wykazywana przez nich do zwrotu na rachunek bankowy, nadwyżka podatku naliczonego nad należnym. Oznacza to bowiem  późniejszy jej zwrot.

Rozliczający się metodą kasową obowiązkowo składają deklaracje kwartalne
Podatnik powinien pamiętać, że niekiedy kwartalne rozliczenie podatku od towarów i usług jest narzucone odgórnie, przepisami ustawy o VAT. Wspomniany sposób regulacji zobowiązań podatkowych jest ściśle związany z małymi podatnikami, którzy rozliczają się tzw. metodą kasową (obowiązek podatkowy powstaje u nich, gdy otrzymają zapłatę od kontrahenta, nie później jednak niż 90. dnia od wykonania czynności). Podmioty te, w rezultacie wyboru kasowej metody rozliczeń, zobowiązane są do składania odpowiednich deklaracji podatkowych do urzędu skarbowego co  3 miesiące, najpóźniej do 25 dnia miesiąca następującego po kwartale, którego dotyczy rozliczenie.

Trzeba złożyć zawiadomienie
Ze względu na fakt, że wybór stosowanej przez przedsiębiorcę metody regulacji zobowiązań podatkowych z tytułu VAT, zależy od podjętej przez niego decyzji,  obowiązkiem podatnika jest formalne zgłoszenie swojego wyboru naczelnikowi urzędu skarbowego. Zawiadomienie to powinno mieć formę pisemną i zostać złożone najpóźniej do 25. dnia drugiego miesiąca kwartału, za który będzie po raz pierwszy złożona kwartalna deklaracja podatkowa. 
Rezygnacja ze składania kwartalnych deklaracji podatkowych również w dużej mierze zależy od decyzji podatnika, jednakże nie jest już ona tak swobodna. Przedsiębiorca, który wybrał rozliczanie podatku VAT co kwartał, może powrócić do miesięcznych deklaracji podatkowych, ale dopiero po 4 kwartale stosowania wybranej uprzednio metody. Powrót do składania deklaracji miesięcznych wymaga również zawiadomienia o tym w formie pisemnej naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla podatnika. Zawiadomienie to musi zostać złożone w terminie do dnia złożenia deklaracji podatkowej za pierwszy miesięczny okres rozliczeniowy, jednak nie później niż z dniem upływu terminu złożenia tej deklaracji.

Elżbieta Węcławik, Tax Care
Dorota Kępka, księgowa Tax Care