Ulga na dzieci: duża korzyść, ale i kłopot z wypełnieniem PIT-u

Gdy urodzi się dziecko, ulgę prorodzinną rodzice naliczają już za miesiąc narodzin. Gdy syn postanowi się ożenić, tracą prawo do ulgi za cały miesiąc, w którym wyprawili wesele, nawet jeśli ślub odbył się ostatniego dnia miesiąca. Ulga na dzieci przynosi rodzicom wymierne korzyści podatkowe, ale przysparza wielu kłopotów przy rozliczeniu rocznego PIT. Jak z nich wybrnąć, by nie narazić się fiskusowi?

Gdy urodzi się dziecko, ulgę prorodzinną rodzice naliczają już za miesiąc narodzin. Gdy syn postanowi się ożenić, tracą prawo do ulgi za cały miesiąc, w którym wyprawili wesele, nawet jeśli ślub odbył się ostatniego dnia miesiąca. Ulga na dzieci przynosi rodzicom wymierne korzyści podatkowe, ale przysparza wielu kłopotów przy rozliczeniu rocznego PIT. Jak z nich wybrnąć, by nie narazić się fiskusowi? 

Diabeł tkwi w szczegółach – to popularne powiedzenie idealnie określa niuanse związane z rozliczaniem atrakcyjnej ulgi prorodzinnej. Prosta z pozoru ulga na dzieci przysparza rodzicom wielu kłopotów przy rocznym rozliczeniu PIT, szczególnie w sytuacjach, gdy nie są do końca pewni, kiedy w danym roku tracą prawo do ulgi w ogóle, kiedy tylko w części i za które dokładnie miesiące mogą proporcjonalnie naliczyć część ulgi na dziecko. Tax Care podpowiada, w jaki sposób należy rozliczać ulgę w różnych sytuacjach.

Gdy dziecko się rodzi
Radość z narodzin dziecka łączy się od razu z korzyścią podatkową – świeżo upieczeni rodzice nabywają prawo do ulgi prorodzinnej za miesiąc, w którym powiększyła się ich rodzina. Nie ma przy tym znaczenia, czy narodziny dziecka miały miejsce na początku, czy w końcu miesiąca. Nawet jeśli poród miał miejsce na przykład dopiero 29 kwietnia, rodzice mogą skorzystać z ulgi podatkowej za cały kwiecień (i kolejne miesiące).

Gdy dziecko zarabia
Gdy dziecko dorabia do kieszonkowego, rodzice mogą stracić ulgę. Dzieje się tak w sytuacji, gdy jego roczny dochód przekracza limit 3089 zł (chodzi tu tylko o dochody opodatkowane według skali podatkowej, czyli według stawek 18% i 32%, a także o dochody z papierów wartościowych). Trzeba jednak pamiętać, że nie wszystkie zarobki dziecka są wliczane do tego limitu – ma to miejsce na przykład w sytuacji, gdy dziecko pracowało na podstawie umowy zlecenie lub umowy o dzieło i jednocześnie jego wynagrodzenie z tego tytułu nie przekraczało 200 zł, w związku z czym zostało opodatkowane zryczałtowaną, 18-proc. stawką.
Uwaga! Gdy dziecko zarobi zbyt dużo, rodzice tracą prawo do ulgi za wszystkie miesiące roku. Oznacza to, że nawet jeśli zarobki dziecka przekroczą limit 3089 zł na przykład dopiero w grudniu, nie jest w ogóle możliwe skorzystanie z ulgi prorodzinnej.

Gdy dziecko prowadzi firmę
Przedsiębiorcze dzieci również mogą pozbawić rodziców ulgi – jeśli zdecydują, że prowadzona przez nich działalność gospodarcza będzie opodatkowana 19-proc. podatkiem liniowym, ryczałtem ewidencjonowanym lub kartą podatkową. Gdy dziecko zdecyduje się na jedną z tych trzech form opodatkowania, nie będzie miało znaczenia, ile zarobiła jego firma – wystarczy, że wybrało taką formę rozliczeń z fiskusem. Rodzice przedsiębiorczych dzieci nie tracą ulgi tylko w jednym przypadku – gdy działalność gospodarcza jest opodatkowana według skali podatkowej 18% i 32% (pod warunkiem oczywiście, że zarobki z tak opodatkowanej działalności nie przekroczą kwoty 3089 zł).

W tym wypadku również nie ma znaczenia, że dziecko rozpocznie działalność na przykład dopiero w połowie roku – jeśli wybierze inną niż skala podatkowa formę opodatkowania, rodzice nie mają w ogóle prawa do ulgi.

Gdy dziecko zarabia na najmie prywatnym
Gdy uczące się dziecko w wieku do 25 lat wynajmuje na przykład odziedziczone po dziadkach mieszkanie, a dochód z tego najmu jest opodatkowany zryczałtowaną, 8,5-proc. stawką, rodzice mogą skorzystać z ulgi prorodzinnej. Jeśli jednak dochód z tego najmu byłby oprocentowany według skali podatkowej i przekroczył limit 3089 zł, rodzice tracą prawo do ulgi za cały rok.

Gdy dziecko zawrze związek małżeński
Rodzice pożegnają się z ulgą prorodzinną, gdy ich dziecko zdecyduje się na założenie własnej rodziny i zawrze związek małżeński – nawet wtedy, gdy jeszcze się uczy i nie przekroczyło 25. roku życia. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych mówi jasno – prawo do ulgi przepada, począwszy od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko wstąpiło w związek małżeński. Oznacza to, że jeśli ślub miał miejsce na przykład 30 czerwca, rodzice mogą skorzystać z ulgi tylko za miesiące od stycznia do maja.

Gdy dziecko skończy 25 lat
Inna sytuacja będzie miała miejsce w przypadku, gdy dziecko skończy 25 lat. Nawet jeśli jeszcze się uczy, rodzice tracą prawo do ulgi dopiero w miesiącu następnym po tym, w którym ich dziecko obchodziło urodziny. Jeśli zatem przypadają one na przykład na początek października, rodzice mogą uwzględnić ulgę w zeznaniu podatkowym za miesiące styczeń-październik.

Gdy dziecko kończy naukę
W tym wypadku sytuacja będzie analogiczna, jak w przypadku dzieci, które kończą 25 lat. Miesiąc, w którym dziecko kończy szkołę, zalicza się jeszcze do miesięcy, za które można rozliczyć w PIT ulgę prorodzinną.

Agata Szymborska-Sutton, Tax Care