Producenci przekażą nieodpłatnie artykuły spożywcze bez VAT

Nieodpłatne przekazanie towarów, w tym artykułów spożywczych z zasady podlega opodatkowaniu VAT, gdy przedsiębiorcy wcześniej przysługiwało prawo do odliczenia tego podatku. Producenci żywności mogą jednak skorzystać ze zwolnienia i VAT-u nie odprowadzać.

Nieodpłatne przekazanie towarów, w tym artykułów spożywczych z zasady podlega opodatkowaniu VAT, gdy przedsiębiorcy wcześniej przysługiwało prawo do odliczenia tego podatku. Producenci żywności mogą jednak skorzystać ze zwolnienia i VAT-u nie odprowadzać. 

Artykułu spożywcze charakteryzują się wrażliwością na upływ czasu, w związku z czym, dość często stanowią przedmiot nieodpłatnej dostawy towarów, szczególnie w momencie,  gdy zbliża się termin ich przydatności do spożycia. Możliwość nieodpłatnego przekazania, zamiast utylizowania, szczególnie tych artykułów jest także istotna ze względów społecznych.

Nieodpłatna dostawa towarów może być odpłatną
Zgodnie z przepisami prawa podatkowego, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów, przez którą rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Należy przy tym podkreślić, że pojęcie to obejmuje również nieodpłatne przekazanie towarów należących do przedsiębiorstwa prowadzonego przez podatnika. Dotyczy to w szczególności przekazania lub zużycia towarów na cele osobiste przedsiębiorcy lub osób trzecich, jak również wszelkich innych darowizn, jeżeli tylko przedsiębiorcy przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów.

Zwolnienie artykułów spożywczych
Od powyższej zasady zostało jednak przewidziane zwolnienie. Można z niego skorzystać, gdy przedmiotem dostawy są artykuły spożywcze.
 Przedsiębiorca powinien jednak zwrócić uwagę na pewne ograniczenia, warunkujące możliwość skorzystania z tej preferencji.
Produkty spożywcze z wyłączeniem alkoholi
Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na rodzaj produktów podlegających zwolnieniu.

Przepisy ustawy jasno wskazują, iż  nie obejmuje ono napojów:
•    alkoholowych  o zawartości alkoholu powyżej 1,2% oraz
•    napojów alkoholowych będących mieszaniną piwa i napojów bezalkoholowych, w których zawartość przekracza 0,5%.

Tylko dla producentów
Możliwość skorzystania ze zwolnienia z VAT przy nieodpłatnych dostawach  przewidziana jest jednak tylko dla producentów, co zostało też podkreślone w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (sygn. IPPP2/443-1320/11-2/AK). Oznacza to, że przedsiębiorca prowadzący sklep, który przekaże  nieodpłatnie artykuły, od których wcześniej odliczył VAT powinien taką czynność opodatkować.

Uwaga: Skierowany do uzgodnień międzyresortowych projekt złożeń do tzw. ustawy deregulacyjnej  przewiduje usunięcie tego  ograniczenia i rozszerzenie zwolnienia na wszystkie podmioty, w tym np. sklepikarzy.

Na cele charytatywne
Ponadto, istotnym jest również aby podkreślić, że wspomniane zwolnienie dotyczy nieodpłatnych dostaw, dokonywanych na rzecz organizacji pożytku publicznego z przeznaczeniem na cele działalności charytatywnej, prowadzonej przez te organizacje. Dla przypomnienia, przez działalność pożytku publicznego rozumie się działalność społecznie użyteczną, prowadzona przez organizacje pozarządowe w sferze zadań publicznych.

Elżbieta Węcławik, Tax Care
Małgorzata Jawińska, księgowa Tax Care