Rynek instrumentów pochodnych w czerwcu 2012 r.

W czerwcu wolumen obrotu wszystkimi instrumentami pochodnymi wyniósł 1,25 mln sztuk i był to najwyższy wolumen obrotu odnotowany w bieżącym roku.

•    Wolumen obrotu wszystkimi instrumentami pochodnymi w okresie styczeń – czerwiec 2012 wyniósł 5,95 mln sztuk
•    Liczba otwartych pozycji na koniec czerwca wyniosła 161,1 tys.

Kontrakty na WIG20
•    W czerwcu wolumen obrotu kontraktami terminowymi na WIG20 wyniósł 1,0 mln kontraktów i był to najwyższy wolumen obrotu odnotowany na koniec miesiąca w tym roku;
•    W okresie styczeń – czerwiec 2012 roku wolumen obrotu kontraktami terminowymi na indeks WIG20 wyniósł 5,1 mln sztuk;
•    Liczba otwartych pozycji na tym instrumencie na koniec czerwca wyniosła 98,2 tys. kontraktów. Jest to bardzo zbliżony poziom do tego, który odnotowano na koniec czerwca 2011 roku.

Opcje
•    W czerwcu wolumen obrotu opcjami na indeks WIG20 wyniósł 65,3 tys. opcji. Był to najlepszy jak dotąd miesiąc pod względem wolumenu obrotu w bieżącym roku;
•    W okresie styczeń – czerwiec 2012 roku wolumen obrotu opcjami wyniósł 297,7 tys. sztuk;
•    Na koniec czerwca liczba otwartych pozycji na tym instrumencie wyniosła 26,5 tys. opcji.

Kontrakty na akcje
•    W czerwcu do obrotu zostały wprowadzone kontrakty terminowe dla nowego instrumentu bazowego: akcji spółki SYNTHOS SA. Obecnie oferta GPW obejmuje kontrakty terminowe na akcje 23 spółek;
•    Wolumen obrotu kontraktami na akcje w czerwcu wyniósł 38,9 tys. kontraktów;
•    Liczba otwartych pozycji na tym instrumencie na koniec czerwca wyniosła 8,7 tys. kontraktów;
•    Kontraktami na akcje o najwyższym miesięcznym wolumenie obrotu były:

LP    Instrument bazowy        Wolumen obrotu (w szt.) w czerwcu br.
1.    KGHM SA             8 417
2.    PKN ORLEN SA        6 656
3.    PKOBP SA            6 430
4.    PETROLINVEST SA           5 632
5.    GRUPA LOTOS SA        2 715

Kontrakty na waluty
•    Wolumen obrotu kontraktami walutowymi wyniósł w czerwcu 113,4 tys.;
•    Najbardziej popularnym kontraktem walutowym w czerwcu był kontrakt na kurs USD/PLN. Wolumen obrotu tą klasą kontraktu walutowego wyniósł 97 tys. kontraktów, co stanowiło 85% wolumenu obrotu wszystkimi kontraktami walutowymi;
•    Liczba otwartych pozycji na koniec czerwca wyniosła 16,4 tys. kontraktów.


Więcej informacji statystycznych w tabeli nr 1 oraz na wykresach nr 1 i 2.



# # #


Instrumenty pochodne są najskuteczniejszym narzędziem, które można wykorzystać w zarządzaniu określonych rodzajów ryzyka. Indeksowe oraz akcyjne instrumenty pochodne mogą być wykorzystane do zarządzania ryzykiem rynkowym np. w celu ochrony posiadanego portfela akcji przed spadkiem jego wartości. Korzystając z walutowych kontraktów terminowych można zabezpieczyć ryzyko niekorzystnych zmian danego kursu walutowego. Instrumenty te mogą być, zatem wykorzystywane np. przez podmioty posiadające określone pozycje walutowe w odniesieniu się do kursów walutowych: USD/PLN, EUR/PLN, CHF/PLN. Na szczególna uwagę zasługują opcje charakteryzujące się bardzo dużą elastycznością w zakresie tworzenia strategii zabezpieczających. Na GPW notowane są opcje wygasające w 4 terminach a w ramach każdego terminu dostępnych jest wiele serii opcji kupna i sprzedaży o różnych kursach wykonania. Mnogość dostępnych instrumentów sprawia, że możliwości w zakresie strategii zabezpieczania są bardzo duże. Przy wykorzystaniu opcji mogą być tworzone strategie zabezpieczające różne rynkowe scenariusze oraz charakteryzujące się różną wysokością kosztu tego zabezpieczenia.

Instrumenty pochodne są również skutecznym narzędziem inwestycyjnym. Umożliwiają osiąganie zysków zarówno na wzrostach jak i spadkach wartości instrumentu bazowego. Inwestycje w instrumenty pochodne charakteryzuje duża dźwignia finansowa. Również w tym przypadku na szczególną uwagę zasługują opcje oraz ich elastyczność. Przy wykorzystaniu opcji możliwe jest nie tylko inwestowanie w oczekiwaną zmianę wartości instrumentu bazowego, ale również np. zmianę zmienności na rynku. Szczególnym przypadkiem strategii inwestycyjnych są realizowane głównie przez inwestorów instytucjonalnych strategie arbitrażowe.


# # #

Tabela nr 1
Wolumeny obrotów (z uwzględnieniem transakcji pakietowych):
•    W czerwcu 2012 r.
•    W okresie styczeń-czerwiec 2012 r.
•    W okresie ostatnich 12 miesięcy (lipiec 2011 r. - czerwiec 2012 r.)
•    Liczba otwartych pozycji (LOP) na koniec czerwca 2012 roku.

* od 1 maja 2012 roku nastąpiła zmiana standardu wszystkich notowanych kontraktów walutowych. Zmiana dotyczy jednostki transakcyjnej (wielkości kontraktu), która została dziesięciokrotnie pomniejszona. Wg nowych zasad na jeden kontrakt terminowy przypada 1.000 jednostek danej waluty (USD, EUR, lub CHF) zamiast 10.000 przed zmianą. Zanotowany w czerwcu br. istotny wzrost wolumenu obrotu oraz liczby otwartych pozycji na tym instrumencie jest głównie efektem tej właśnie zmiany. Zwracamy uwagę, że wielkość jednego kontraktu na waluty przed zmianą jest odpowiednikiem 10 kontraktów po zmianie.

Wykres nr 2
Liczba otwartych pozycji na koniec roku oraz na koniec czerwca 2012 r. na wszystkich instrumentach pochodnych łącznie (w tys. sztuk instrumentów).

Źródło: Giełda Papierów Wartościowych