Dlaczego Japonii nie grozi recesja: mit zbitej szyby?

Niesamowite zdjęcia i nagrania niszczącego wszystko na swojej drodze żywiołu. Imponujące zorganizowanie japończyków, niemal brak paniki i pomimo ciosu wciąż potężna gospodarka. W tej chwili wszystko wskazuje na to, że będą do nas docierać informacje o rozmiarach tragedii, ile osób naprawde zginęło i na ile można oszacować straty. Nad pewnymi rzeczami możemy zastanowić się już teraz.
   Tak zwany "mit zbitej szyby" mówi o pozywnej stronie wszelkich zniszczeń. Popularny przykład opowiada o sklepikarzu, któremu wybito szybę. Zakładając, że przez to nikt nie okradnie go z czegoś jeszcze (nie dojdzie do dodatkowych strat), właściciel sklepu będzie musiał zapłacić szkalrzowi za naprawienie szkody, szklarz wyda zarobek na coś innego i tak gospodarka zostaje pobudzona. Szerzej o tym w filmie poniżej:

Jest to nieprawda, w zależności jednak od wielu zmiennych. W tym wypadku mamy do czynienia z potężnymi stratami, ALE potężnej gospodarki, ALE też ogromnie zadłużonej (ponad 200%!), ALE zdolnej też wpompować niesamowite pieniądze, żeby nie dopuścić do recesji (ok. 85 mld. dolarów, największa operacja ekonomiczna Japonii w historii). Czy mit zbitej szyby ma także prawdziwe przesłanki, zobaczymy w ciągu najbliższego roku, jesli nie wydarzy się nic równie spektakularnego. Odowłując się historii o sklepikarzu, który żyje w ekonomicznym światku swojego miasteczka, Japonia żyje w światku...reszty świata.
 

Budownictwo - powinno przeżyć rozkwit, ale z uwzględnieniem japońskiej specyfiki. Ponieważ spędzając na którejś z wysp miesiąc trudno nie przeżyć trzęsienia ziemi (małego), budynki stawiane są tak, by się nie zawalały w przyapadkach trzęsień na małą skalę. Szybko tracą certyfikaty bezpieczeństwa, są więc potem burzone i stawiane jeszcze raz. Budownictwo w Kraju Kwitnącej Wiśni i tak miało się dobrze.

Nissan, Honda i Toyota - ważne dla gospodarki i intuicyjnie ważne w świadomości międzynarowodej marki zawiesiły produkcję. Cóż, zapotrzebowanie rynku zaspokoją inne firmy. Z tego można się podnieść i odzyskać pozycję.

Sektor ubezpieczeń - można sobie tylko wyobrażać odszkodowania i koszty wypłacanych ubezpieczeń. Prawdopodobnie część firm ubezpieczeniowych upadnie a ich zobowiązania spłacą reasekuranci.

Sektor turystyczny - nie będzie istniał przynajmniej przez najbliższy rok.

Rating: nie spadł! Ale nie spadł jeszcze - niebezpieczny wzrost zadłużenia może do tego doprowadzić i pewnie doprowadzi.Oznaczać to będzie odpływ kapitału zagranicznego. Przynajmniej przez najbliższe dwa - trzy lata będzie trwała odbudowa i napędzanie PKB. Rynek nie ma uczuć, inwestorzy chcą zarobić.

Można zaryzykować prognozę: w ciągu najbliśzych kilku miesięcy będzie trwało niekorzystne zamieszanie, natomiast jeśli nic się nie wydarzy, nawet do 2015 może utrzymywać wysokie PKB. To duża odmiana po dwudziestu latach, kiedy nie przekraczało ono 4%.

Nie jest tak, że najlepszym sposobem na pobudzenie gospodarki jest kataklizm lub wojna. Dwudziestu mężczyzn pracujacych łopatami na placu budowy robi większe wrażenie niż spokojnie pracująca koparka, ale prawdziwe zyski i dobrobyt buduje się właśnie dzięki:
- spokojnej pracy (wspomniany sektor ubezpieczeń)
- koparce (postęp technologiczny)
- placu budowy (zapotrzebowanie jest teraz ogromne, ale wcześniej też było duże)
- wrażeniu (na pracujących czy koparkę możemy patrzeć spokojnie z ulicy, a nie z helikoptera ratunkowego)

Japonii jak najbardziej grozi recesja, choć nie w najbliższym czasie.

Tomasz Dobrowolski