Unikatowe negatywy limanowskiej farmaceutki

Od 12 września w Muzeum Historii Fotografii w Krakowie można oglądać wystawę prac Klementyny Zubrzyckiej zatytułowaną „Światło-czułe świadectwo. Skarb z Limanowej”. Ekspozycja jest częścią cyklu pt. „Klucz do magazynu”.

Klementyna Zubrzycka (1887-1968) była wnuczką Antoniego Müllera, pierwszego limanowskiego aptekarza (sama zresztą później kontynuowała tę rodzinną tradycję, również prowadząc aptekę). Ojciec Klementyny, Walerian Zubrzycki był znanym społecznikiem oraz burmistrzem Limanowej. Klementyna była jedną z pierwszych absolwentek farmacji Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Była kobietą nowoczesną, posiadała dość wszechstronne zainteresowania. Co ciekawe, pasjonowała ją motoryzacja i polowania, oprócz tego uprawiała też sport, przede wszystkim jazdę na łyżwach, nartach i sankach oraz turystykę górską. Największą jej pasją była jednak fotografia. Zdjęcia robiła od najmłodszych lat. Jako uczennica gimnazjum dostała od rodziców swój pierwszy aparat, z którym nie rozstawała się na krok. Kiedy w 1920 r.  wyszła za mąż (za Zdzisława Bączkowskiego), fotografowanie było nieco mniej obecne w jej życiu i miało na celu dokumentowanie jedynie wybranych zdarzeń.

Wystawa „Światło-czułe świadectwo. Skarb z Limanowej” prezentuje kilkaset zdjęć wykonanych na początku XX wieku przez Klementynę Zubrzycką oraz sprzęt używany przez fotografkę (w tym kilka aparatów i akcesoriów fotograficznych). Jej prace stanowią świadectwo nadal aktualnej i na nowo interpretowanej fotografii amatorskiej, będącej elementem tworzącej się wtedy nowoczesnej rzeczywistości. Zdjęcia Zubrzyckiej dowodzą o jej dużej umiejętności obserwacji i chęci przekraczania granic poprawności. Fotografka poszukiwała bowiem nieszablonowych motywów, punktów widzenia i perspektyw, stosowała manipulacje fizykochemiczne i estetyczne. Nieco inaczej niż w przypadku charakterystycznej dla tego nurtu „fotografii codzienności”, sytuacje uwieczniane przez Klementynę nie były przypadkowymi, lecz szczegółowo zaaranżowanymi ujęciami. Klementyna Zubrzycka używała fotografii głównie jako niekonwencjonalnego narzędzia dla kreacji.

Wystawę „Światło-czułe świadectwo. Skarb z Limanowej” w Muzeum Historii Fotografii w Krakowie polecamy szczególnie miłośnikom starej fotografii. Ekspozycja wywołuje refleksje nad nowatorstwem i różnorodnością dawnej, ale wciąż aktualnej fotografii amatorskiej. Za sprawą tej wystawy można odbyć naprawdę fantastyczną podróż w przeszłość.  Można ją będzie oglądać do 21 listopada.