Oglądanie ekspozycji w PAN Muzeum Ziemi rozpoczyna się od trzech gablot, w których prezentowane są różne okazy bursztynu naturalnego, łączonego, prasowanego i modyfikowanego. W tej części zobaczyć można tylko kilka przykładów bursztynu naturalnego, ponieważ w sali obok trwa równocześnie wystawa „Bursztyn – od płynnej żywicy do sztuki zdobniczej”.  Proces łączenia bursztynu, który dziś jest bardzo popularny, pokazano z kolei na przykładzie dawnych prac. Wspomniana metoda obróbki tego minerału polegała na łączeniu, jednak bez użycia środków syntetycznych, zbliżonych kolorystycznie kawałków tego kamienia. Ekspozycja prezentuje również przykłady bursztynu prasowanego. Ten sposób poprawiania kamieni polega na wykorzystaniu szczególnych właściwości tego surowca. Bursztyn bowiem w podwyższonej temperaturze staje się plastyczny i pod wpływem nacisku daje się trwale kształtować. Metoda ta znana jest od dawna, chociaż dziś nie ma zbyt wielu zwolenników. Wystawa prezentuje także egzemplarze bursztynu modyfikowanego. W tym przypadku kamień poddawany jest obróbce termicznej lub ciśnieniowej powodującej zmianę jego właściwości fizycznych, między innymi stopnia przezroczystości i barwy. Pierwsza część wystawy informuje również o tym, co powinniśmy wiedzieć kupując bursztyn.

Dalej, w dziale poświęconym imitacjom, znaleźć można eksponaty wykonane zarówno z żywic naturalnych, jak i sztucznych. Te, które powstały z żywic syntetycznych zostały pogrupowane chronologicznie. Można tu spotkać wyroby zrobione ze szkła, celuloidu, galalitu oraz innych żywic fenolowych i fenolowo-aldechydowych. Na wystawie zaprezentowano również kawałki bursztynu zatapiane w żywicach sztucznych. Na szczególną uwagę zasługują natomiast naszyjniki i bransoleta z nowolaku, które w latach pięćdziesiątych XX wieku można było kupić w sklepach z wyrobami artystycznymi. W jednej z gablot zobaczyć można też fałszerstwa inkluzji zatopionych w bursztynie lub żywicach sztucznych. Organizatorzy wystawy pozwolili sobie nawet na mały żart – na ekspozycji zaprezentowali bowiem bryłkę bursztynu z zatopionym w niej fragmentem dolara oraz lizak z cukru bursztynowego.

Wystawa „Bursztyn i jego imitacje” udowadnia, że bursztyn był i wciąż jest cennym kamieniem. Jego imitacji nie należy się jednak obawiać, ale trzeba nauczyć się je rozpoznawać, tak by cieszyć się ich pięknem, mając pełną świadomość ich pochodzenia i materiału, z którego zostały wykonane. Wystawa ta będzie czynna do końca maja 2014 r.

Agnieszka Nowakowska