To co było wczoraj jest dzisiaj

Ryszard Grzyb - malarz, poeta, projektant graficzny. Ten polski artysta urodzony w 1956 roku w Sosnowcu, studiował w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych we Wrocławiu w pracowni prof. Zbigniewa Karpińskiego (1976-1979) oraz na Wydziale Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie (1979-1981). Dyplom uzyskał w pracowni prof. Rajmunda Ziemskiego.

W latach 1982- 1992 był on członkiem Gruppy. Od 1983 roku regularnie uczestniczył w jej wystawach i akcjach, współredagował też pismo "Oj dobrze już", gdzie zamieszczał swoje wiersze, teksty i rysunki. Owocem tego okresu były prace na papierze. W latach 1983-1987 malował właśnie "papiery", czyli kompozycje temperą na kartonach. Przedstawiały one walki pomiędzy fantastycznymi stworami i karykaturalnie traktowanymi postaciami ludzkimi. W malarstwie stosował bardzo wyraziste kolory. Apogeum tego czasu stanowią "papiery berlińskie", powstałe podczas stypendium w Berlinie Zachodnim, na których widoczne były postaci mityczne i literackie. Można więc stwierdzić, że twórczość lat 80-tych Ryszarda Grzyba charakteryzowała się ekspresją i intensywnością.

Późniejszy etap w twórczości artysty wyróżnia natomiast pojawienie się na płótnach zwierząt (m.in. nosorożców, królików, ptaków, motyli czy żółwi), jednakże temat ten został przez niego ujęty w niezwykle dekoracyjnej formie, wyróżniającej się bogactwem barw, geometrycznością kształtów i mnóstwem ornamentów. Ten okres w twórczości Ryszarda Grzyba cechowała więc "zwierzęcość" i "ornamentalność".

Ryszard Grzyb zajmuje się jednak nie tylko malarstwem, uprawia także twórczość poetycką. Swoje teksty publikował np. w „Nowym Wyrazie” (1980, 1981), „Miesięczniku Literackim” (1981), w publikacji "Sztuka Najnowsza. Co słychać", pod red. M. Sitkowskiej (Warszawa 1989), "Young Poets of a New Poland" (London 1993) oraz w piśmie artystycznym "Tytuł roboczy" (2004). Co ciekawe, w 2004 artysta rozpoczął multimedialny projekt „Zdania napowietrzne”, w ramach którego kolekcjonuje krótkie sentencje poetyckie, „absurdalne haiku” i umieszcza je w kontekście zupełnie obcym poetyckim eksperymentom – na billboardach, pocztówkach, ołówkach, kubkach, zmienia je w neony, tabliczki informacyjne, wzmacniając w ten sposób siłę ich przekazu. Oprócz tego twórca zajmuje się także grafiką reklamową i wydawniczą, prowadząc własną firmę. Ryszard Grzyb jest laureatem nagrody im. Jana Cybisa, przyznawanej artystom malarzom za całokształt twórczości przez ZPAP. Otrzymał ją w 2010 roku.

Ryszard Grzyb maluje zgodnie ze swoją dewizą, wedle której "obrazy powinny przekraczać nudę, powinny być pełne życia i napięcia". W związku z tym właśnie w jego sztuce zauważalne są ciągłe zmiany i modyfikacje środków.

Od 21 lutego w warszawskiej Galerii aTAK mieszczącej się na Krakowskim Przedmieściu można oglądać prace tego znakomitego artysty. W katalogu towarzyszącemu wystawie możemy przeczytać, że „...ostatnio malarstwo Grzyba znacznie silniej zbliża się do jego poezji, niż działo się to do tej pory. Na portretach, które stanowią trzon obecnej ekspozycji, znajdziemy tylko powidoki afrykańskich tropów, naiwnej brutalności, niefrasobliwości dziecięcych rysunków czy „radosnego żywiołu poetyckiej anarchii" i „krzykliwych ostrych gam"; mimo niewątpliwych cech ekspresjonizmu (który Ryszard ma chyba zakodowany wśród swych artystycznych genów), w portretach zwyciężają nastroje poważne i bardzo co prawda swoiście rozumiana, lecz jednak harmonia w bycie”. Nadal jednak pozostaje on twórcą o sprecyzowanym własnym stylu, a jego obrazy wciąż charakteryzuje bujna zmysłowość i doskonłe wyczucie koloru. Ekspozycja "Ryszard Grzyb. Zwierzę w klatce z człowieka. Portrety i parawany." prezentowana będzie w Galerii aTAK do 25 maja.

Agnieszka Nowakowska

Foto: Jolanta Szymanowska-Grzyb, dzięki uprzejmości Galerii aTAK

Kolejno:

1. Ryszard Grzyb, Melancholia wiecznie powracającej chwili, 2012

2. Ryszard Grzyb, Robert Maciejuk, kolekcjoner fajek, 2010

3. Ryszard Grzyb, To co było wczoraj jest dzisiaj, 2007

4. Ryszard Grzyb, Drugi z trzech portretów Joli, no wiesz, 2007