Biały szum dla zrelaksowania się

Od 10 marca w warszawskiej Galerii Elektor trwa ekspozycja Gamida Ibadullayeva „Biały szum". Wspomniana wystawa twórcy z Azerbejdżanu została zorganizowana we współpracy z Ambasadą Azerbejdżanu w Polsce.

Gamid Ibadullayev to artysta urodzony w 1980 roku w Baku. Ukończył ceramikę i historię sztuki na Akademii w Baku oraz kierunek operatorski na Akademii Filmu i Telewizji w Warszawie. Od 2005 roku mieszka i pracuje w Polsce. Zajmuje się głównie malarstwem, rzeźbą, muzyką, filmem oraz fotografią. Prezentował on swe prace na licznych wystawach indywidualnych. Brał także udział w wystawach młodych plastyków azerbejdżańskich, w dwóch edycjach festiwalu Transkaukazja oraz w Międzynarodowym Biennale w Turcji. Gamid Ibadullayev jest członkiem Związku Azerbejdżańskich Artystów Fotografików i Związku Azerbejdżańskich Artystów Plastyków oraz założycielem formacji „Gamid Group”, w której tworzy muzykę eksperymentalną, także do autorskich filmów i prac video.

Jak wspomnieliśmy wcześniej, prace Gamida Ibadullayeva w Galerii Elektor prezentowane są od 10 marca. Wystawa trwać będzie jednak jeszcze do końca kwietnia. Biały szum, do którego nawiązuje tytuł ekspozycji to połączenie najróżniejszych częstotliwości dźwiękowych o równych proporcjach. Jest to rodzaj szumu akustycznego, posiadający zdolność maskowania hałasu. Dźwięk ten doskonale tłumi wszystkie inne dźwięki. Co ciekawe, ćwierć wieku temu rząd USA zlecił zbadanie białego szumu, a wynik prac jednoznacznie potwierdził jego uspokajające właściwości. Naukowcy podkreślają również, że w przypadku osób cierpiących na migrenę biały szum znacznie ogranicza ból głowy. Tym natomiast, którym "dzwoni w uszach" lub cierpią na nadwrażliwość słuchową, zaleca się słuchanie tych dźwięków w ramach terapii. Jest on także używany w leczeniu nadpobudliwości i ADHD, ponieważ pozwala się wyciszyć i skupić na wykonywanej czynności. Biały szum doskonale wpływa też na usypianie dzieci.

O tym, jak w malarstwie Gamida Ibadullayeva powstaje biały szum, pisze Malwina Domagała - historyk sztuki i krytyk. Pisze ona, iż „nieuchwytne, ulotne zjawiska, ledwie słyszalne dźwięki natury, wobec agresywnej, intensywnie rozbudowanej wizyjności, krzykliwej ikonosfery współczesności, stają się odgłosami świata. Cichym szmerem, szumem.”

Jej zdaniem sztuka Ibadullayeva wyraża głęboką kontemplację natury. Artysta dostrzega i rejestruje zachodzące w niej zmiany i procesy. Jak pisze Malwina Domagała „kompozycje malarskie Ibadullayeva zawierają w sobie panteistyczną refleksję nad elementami przyrody, odkrywają wyzwalającą się ekspresję świata”. Obserwacja procesów zachodzących w przyrodzie pobudza wrażliwość, emocje i wyobraźnię twórcy. Inspirują go zjawiska nieprzewidywalne, niepowtarzalne i nietrwałe,  jak np. deszcze, śnieżyce czy pioruny, powodujące zmianę obrazu świata. Dzięki nim natura pod względem wizualnym dynamicznie się zmienia. Ibadullayev próbuje kopiować cechy fizyczne naturalnych procesów za sprawą transpozycji efektów wizualnych na płótno.

Malwina Domagała pisze też, że twórca „zafascynowany zjawiskowością świata nie kieruje się przemyślaną koncepcją obrazu. To intuicja i rozważania nad stroną rozwiązania formalnego kompozycji prowadzą artystę, który dąży do wydobycia najważniejszej istoty, esencji malarskiego, emocjonalnego przeżycia”.  Tylko niektóre fragmenty natury przenosi na płótno, nakładając warstwy koloru, błękitów, fioletów i czerwieni. Dopiero potem wprowadza on zmiany w obrazie malarskim, a  płótno ulega stopniowej metamorfozie. To trochę tak jak obraz rzeczywistości, który ulega zniekształceniu pod wpływem różnych zjawisk atmosferycznych.

Artysta czerpie też inspiracje z muzyki. Zjawiska występujące w przyrodzie bowiem nierzadko są zintegrowane z dźwiękiem. To właśnie eksperymenty z dźwiękiem doprowadziły twórcę do zainteresowania się zjawiskiem białego szumu. Dzięki temu powstały właśnie abstrakcyjne formy malarskie, kompozycje wyciszone, które w założeniu Ibadullayeva tworzą relację pomiędzy dźwiękiem i obrazem. Właśnie takie prace można aktualnie zobaczyć w Galerii Elektor.

Agnieszka Nowakowska