Sto lat śląskiej firmy

Kiedy pisaliśmy w kwietniu ubiegłego roku o rezultatach firmy MOJ za rok 2012, pozwoliliśmy sobie na uwagę, iż spółka zakończyła ów okres na plusie – ale małym. Istotnie, na czysto wypracowała wówczas tylko 51 tys. zł zysku – a więc znacznie mniej niż np. w roku 2011, gdy było to ponad 900 tys. zł.

Rok 2012 był też czasem skromnych, ale jednak dodatnich rentowności – operacyjna wyniosła 0,73 proc. (rok wcześniej 1,11 proc.), netto zaś 0,23 proc. (poprzednio 4,31 proc.). Warto mieć na uwadze, że w latach 2009 i 2010 firma traciła na działalności operacyjnej, co zresztą za chwilę uwidoczni się w tabelach, w których zebraliśmy najważniejsze wyniki finansowe MOJ S.A.

Jak widać, ostatecznie przeciętna roczna rentowność operacyjna za lata 2009 – 2012 wynosiła -0,24 proc., a więc była ujemna. Marża procentowa netto była jednak dodatnia (2,97 proc.). Jeśli chodzi o pozycje bilansowe, to spółka prezentuje się dość solidnie. Owszem, od roku 2010 obniżył się poziom pokrycia zobowiązań bieżących środkami pieniężnymi, ale np. kapitał własny w pełni pokrywa całość zobowiązań (w istocie pod koniec roku 2011 stanowiły one jedną trzecią jego wartości, rok później tylko jedną piątą), aktywa obrotowe przewyższają bez problemu zobowiązania bieżące, zachowana jest złota reguła bilansowa (przy czym pod koniec roku 2012 kapitał własny stanowił niemal 200 proc. wartości aktywów trwałych). Wskaźniki ROE i ROA rosły w latach 2009 – 2011, w 2012 roku jednak się obniżyły – i to znacznie.

Niepokoi więc to, że w roku 2012 zyski zmalały, a w roku 2013 – przestały być zyskami, przynajmniej jeśli chodzi o EBIT i wynik netto. Pokazuje nam to kolejna tabela, przy czym musimy oczywiście pamiętać, że chodzi tu o trzy kwartały ubiegłego roku, a nie o cały okres dwunastu miesięcy. Raport roczny MOJ ukaże się dopiero 30 kwietnia, niemniej już wcześniej dużo powie nam raport za czwarty kwartał – ten powinniśmy znać tuż przed końcem lutego.

Jak widać, pierwszych dziewięć miesięcy ostatecznie przyniosło spółce stratę netto rzędu niemal 890 tys. zł, a także operacyjną na poziomie 872 tys. zł. Co się za tym kryło? Otóż, jak dowiadujemy się z raportu firmy, "w trzecim kwartale 2013 r. nastąpiło istotne pogorszenie sytuacji gospodarczej u podstawowych odbiorców Spółki, tj. górnictwa węgla kamiennego". Ujmując rzecz dokładniej, najpierw – w drugim kwartale – przyszło lekkie ożywienie, po nim natomiast przszedł czas załamania. Kompania Węglowa, JSW i Katowicki Holding Węglowy znacznie wydłużył terminy zapłaty za towary, firmy te ograniczyły także wielkość zamówień. Poziom kosztów MOJ wzrósł, bo pomimo obniżenia skali zamówień przedsiębiorstwo musiało utrzymywać odpowiedni poziom zapasów (pod rygorem kar umownych).

W tym kontekście możemy przypomnieć (choć oczywiście firma MOJ, co uwidoczniło się na początku tego tekstu, była już obecna na naszych łamach), że spółka lokuje się w sektorze przemysłu elektromaszynowego na GPW. W praktyce oznacza to, że koncentruje się na produkcji sprzętu w dużej mierze kupowanego przez przedsiębiorstwa górnicze. Chodzi tu np. o sprzęgła przemysłowe czy sprzęt wiertniczy, a także kotwiarki, klucze dynamometryczne czy smarownice. MOJ oferuje także agregat hydrauliczny, pompy – a oprócz produktów, również usługi. Chodzi tu przede wszystkim o malowanie, wytłaczanie, obróbkę skrawaniem, obróbkę cieplną.

MOJ należy do Grupy Kapitałowej Fasing – czyli innego emitenta z GPW. Fasing posiada 46,7 proc. kapitału MOJ oraz 62,9 proc. głosów na WZ. Cała reszta kapitału i głosów to free float, a więc udziały drobnych inwestorów.

Historia MOJ sięga roku 1913 i firmy Schlesische Gruben u. Hüttenbedarfsgesellschaft m.b.H., powstałej wtedy w Katowicach, a produkującej maszyny górnicze. W latach 30-tych przedsiębiorstwem kierował Gustaw Różycki, polski inżynier. Dzięki niemu w firmie rozpoczęto produkcję motocykla, modelu MOJ 130. Po II wojnie światowej spółka była przedsiębiorstwem państwowym, w 1991 roku przekształcono ją w jednoosobową spółkę skarbu państwa o nazwie Fabryka Sprzętu i Narzędzi Górniczych Fasing S.A. Tak naprawdę mówimy więc poniekąd o historii Fasing – albowiem MOJ jako osobny podmiot został wydzielony dopiero w roku 2007. W tymże roku nastąpił też debiut MOJ na GPW.

Na wykresie kursu akcji widzimy ostatnio raczej marazm. Panuje konsolidacja, ograniczana z dołu przez 1,50 zł, a z góry przez (mniej więcej) 2,20 zł. W listopadzie testowano górne ograniczenie, później kurs zszedł na niskie poziomy. Na razie nie ma mocnych sygnałów, iżby miał wykreować się silny trend wzrostowy, choć oczywiście można liczyć na zyski w obrębie konsolidacji. Dużo będzie zależało zapewne od rezultatów, które poznamy pod koniec lutego (za czwarty kwartał).

Wspomnijmy, że w październiku ubiegłego roku firma MOJ połączyła się z Fabryką Wyrobów Metalowych Kuźnia "Osowiec" sp. z o.o. - cały majątek tejże Kuźni został przeniesiony na MOJ. Kuźnia "Osowiec" produkuje odkuwki matrycowe, stosowane w górnictwie, energetyce i na kolei.

W sektorze elektromaszynowym firma MOJ po trzech kwartałach trafiła do mniejszościowego grona spółek z ujemnymi poziomami EBIT i wyniku netto. Warto może zauważyć, że 13,6 mln zł przychodów MOJ to ok. 10 proc. ogółu skonsolidowanych przychodów Grupy Fasing (wyniosły one w badanym okresie 132,78 mln zł). Co więcej, o ile MOJ straciła, o tyle Grupa Fasing notowała 9,88 mln zł skonsolidowanego zysku netto i 6,21 mln zł zysku netto. Na razie MOJ jest więc w okresie pewnego osłabienia, choć nie można mówić o tragedii. Firma deklaruje, że np. podjęła "szereg działań mających na celu pozyskanie nowych rynków zbytu poza krajowym górnictwem węgla kamiennego" – np. uzyskała certyfikat na sprzedaż sprzęgieł, stojaków i wiertarek na Ukrainie. Co więcej, działa też na rynku budowlanym na terenie Katowic (domy bliźniacze). Zarząd zapewnia też, że zobowiązania realizowane są na bieżąco. Pozytywne powinno być połączenie z Kuźnią Osowiec, natomiast istotna będzie też ogólna kondycja górnictwa.

Kamil Kiermacz