Farmacja - laboratorium wzrostów na GPW?

Do sektora przemysłu farmaceutycznego formalnie zalicza się na polskiej GPW jedenaście spółek. Są to: Bioton, PZ Cormay, Euroimplant, Global Cosmed, Hygienika, Krka, Mabion, Miraculum, Pegas Nonwovens, Sopharma i Pani Teresa Medica. Warto odnotować, że mowa tu o firmach przemysłowych, produkujących leki i prowadzących badania naukowe. Inną grupę, którą nie będziemy się dziś zajmować, tworzą przedsiębiorstwa specjalizujące się w sprzedaży leków (głównie hurtowej), takie jak Farmacol czy Grupa Neuca.

Nie wszyscy przedstawiciele przemysłu farmaceutycznego na GPW to spółki polskie. Mamy wśród nich trzech gości zagranicznych. Otóż Sopharma AD jest firmą bułgarską, zresztą o 80-letniej tradycji. Produkuje m.in. takie lekarstwa jak Carlis, Tribestan czy Tempalgin, działa jako grupa kapitałowa na wielu rynkach Europy, a nawet w USA.

Pegas Nonwovens to z kolei spółka czeska, której siedziba mieści się na Morawach. Nie do końca, przynajmniej na pierwszy rzut oka, pasuje do profilu farmaceutycznego - wytwarza bowiem włókniny na bazie polipropylenu i polietylenu. Mogą być one jednak wykorzystywane (i w istocie tak właśnie się dzieje) w medycynie i higienistyce (papiery i ręczniki, pieluchy etc.).

Mamy też na GPW przedsiębiorstwo Krka ze Słowenii. Produkuje ono i dystrybuuje różnego rodzaju leki generyczne, np. przeciwbólowe czy anty-alergiczne. Podobnie jak Sopharma działa ono na wielu rynkach (europejskich i nie tylko), w Polsce poprzez spółkę Krka-Polska sp. z o.o.

Czym zajmują się pozostałe spółki? Bioton koncentruje się na produkcji preparatów insulinowych, leków biotechnologicznych i suplementów diety. Firma prowadzi liczne badania, o czym zresztą informowaliśmy już na naszych łamach.

PZ Cormay wytwarza odczynniki diagnostyczne i rozprowadza aparaturę medyczną. Odczynniki to np. testy dla chemii klinicznej, hematologii czy serologii. Spółką zależną PZ Cormay jest Orphée, czyli firma, której akcje notowane są na rynku NewConnect.

Euroimplant prowadzi badania w takich obszarach jak inżynieria tkankowa, toksykologia inv vitro czy komórki macierzyste. Produktem firmy są na razie regeneracyjne płatki pod oczy marki Yosemiko.

Miraculum koncentruje się de facto na rynku kosmetycznym. Do firmy należą takie znane marki kosmetyków jak np. Paloma, Brutal czy Pani Walewska. Z kolei Pani Teresa Medica jest producentem artykułów ortopedycznych dla sportowców i chorych. Chodzi o akcesoria takie jak opaski, rajstopy, pasy czy temblaki. Hygienika specjalizuje się natomiast w środkach higieny osobistej, jak podpaski, pieluszki i wkładki higieniczne.

Tradycyjnie spojrzymy na to, czy i jak dało się zarobić na akcjach badanych przedsiębiorstw. Odnotujmy tu jednak, że nie analizowaliśmy w naszym tekście firmy Global Cosmed, która zadebiutowała bardzo niedawno - w lipcu tego roku.

W tabeli porównaliśmy kursy zamknięcia z 2 stycznia, 28 marca i 1 sierpnia. W przypadku Sopharmy nie były jednak dostępne ani te dane, ani inne w miarę reprezentatywne, stąd zrezygnowaliśmy z włączania jej kursów do naszych obliczeń. Jeśli chodzi o Pegas Nonwovens, to pierwszą datą jest tak naprawdę 11 stycznia (alternatywą byłoby branie kursu z 28 grudnia 2012, niższego o 80 groszy), drugą natomiast 26 marca.

Z tabeli wynika, że w ciągu siedmiu miesięcy (tj., gdyby ktoś kupił akcje 2 stycznia i sprzedał pod koniec sesji 1 sierpnia) o grubo ponad połowę przecenione zostały walory Biotonu. Co prawda wszystko rozgrywa się tu na poziomach na tyle niskich, że nawet ruch rzędu 1-2 groszy może mieć spory wymiar jako procent. Jedną piątą wartości straciły także akcje Euroimplantu, jedną trzecią - papiery Miraculum. Średnia arytmetyczna wyniosła -2,16 proc.

Z drugiej strony zarobić można było na akcjach Hygieniki - i to właśnie one napędzały nasz "portfel". W pierwszym kwartale podrożały o 38,06 proc., w drugim o 10,81 proc., ostatecznie o blisko 53 proc. - z poziomu 1,34 zł do 2,05 zł. Solidnie wzrósł także kurs Pegas Nonwovens - mamy w tym wypadku +19,05 proc. Wykres cen akcji tej firmy znajduje się zresztą w systematycznym trendzie wzrostowym, zapoczątkowanym 18 lipca tego roku. Wiele wskazuje na to, że sytuacja byków jest dość bezpieczna i są szanse na dalsze wzrosty. Podobnie klarowna jest sytuacja Hygienikim - tu również aktualny jest trend wzrostowy. Jeśli chodzi o wykres spółki Pani Teresa Medica, to w tym przypadku można albo poprowadzić linię trendu od dołka z 3 września 2012 do ostatnich dołków - i mimo wszystko mówić o tendencji wzrostowej, albo przyjąć, że w drugiej połowie czerwca trend wzrostowy został przełamany i na razie zmierzamy na niższe poziomy. To drugie podejście wydaje się bardziej umotywowane, choć wsparcie w okolicy 13,24 zł budzi pewne nadzieje.

Poniżej prezentujemy podsumowanie najważniejszych danych i wskaźników finansowych spółek z okresu pierwszego kwartału 2013 roku (nie wszystkie opublikowały już raporty półroczne). Tylko w przypadku Euroimplantu i Pani Teresy wzięliśmy pod uwagę dane jednostkowe - wszystkie pozostałe firmy tworzą grupy kapitałowe, publikują raporty skonsolidowane i te dane są dla nich reprezentatywne. W szczególnych przypadkach odnotujemy istotne niuanse.

Trzy spośród spółek nie wypracowały w badanym okresie zysku netto - stratą zakończyły trzy miesiące firmy Euroimplant, Mabion i Miraculum. Co ciekawe, akurat na akcjach Mabionu można było zarobić blisko 10 proc. Firma ta przeszła w tym roku na rynek regulowany z parkietu NewConnect.

Co do Biotonu, to warto zauważyć, że co prawda na poziomie skonsolidowanym Grupa notowała tylko 314 tys. zł zysku, ale zysk netto jednostki dominującej (za kwartał) to 30,74 mln zł (wobec 74,71 mln zł straty w analogicznym okresie roku ubiegłego). Z drugiej strony, EBIT wyniósł tylko 850 tys. zł (rok wcześniej 16,53 mln zł).

Badane przez nas spółki mają różne rozmiary i skalę działalności. Aktywami o największej wartości zarządza Grupa Krka - w grę wchodzi nawet kwota 7 mld zł (dokonywaliśmy tu przeliczenia wartości z euro po przyjęciu 4,1750 jako kursu EUR/PLN, podobnie było w przypadku Pegas Nonwovens). W przypadku Sopharmy dane przeliczane były z BGN (lew bułgarski) po kursie BGN/PLN 2,1400.

Pani Teresa, Mabion czy Euroimplant zarządzają znacznie mniejszymi aktywami, rzędu kilkudziesięciu milionów złotych. Co do przychodów, to również rekordowe odnotowała Krka - przekroczyły 1,23 mld zł (dla porównania - Mabion odnotował kwotę 472 tys. zł). Należy jednak pamiętać, że przynajmniej część spółek farmaceutycznych, w tym Mabion, funkcjonuje w ten sposób, że prowadzą długoletnie projekty badawcze, w międzyczasie stosunkowo niewiele sprzedając, a tym bardziej - zyskując. Dopiero później udaje się (lub nie) z sukcesem wprowadzić dane produkty na rynek. Warto wspomnieć, że część firm (Bioton, Mabion, Euroimplant) często korzysta z dotacji i subwencji krajowych lub unijnych na badania laboratoryjne i rozwój.

Wskaźnik Altmana w wydaniu dla rynków wschodzących nie sugeruje, by którakolwiek z firm stała na krawędzi bankructwa (wyniki są znacznie wyższe niż 5,5 pkt). Co do rentowności, to słabo wypadł Mabion (patrz uwagi w powyższym akapicie), na minusie netto znalazła się też firma Miraculum. Rentowność netto Euroimplantu to aż -201 proc., operacyjna -199 proc. Średnia arytmetyczna rentowności netto dla całego sektora to -20,6 proc., średnia rentowność operacyjna to -16,11 proc.

W podsumowaniu moglibyśmy rzec, że inwestorzy stosujący przede wszystkim metody fundamentalne powinni brać poprawkę na to, że część firm cechuje się tym, o czym już pisaliśmy: długimi okresami inwestycji, badań i testów, które powodują, że nie każdy "słaby" rok czy kwartał musi oznaczać tragedię. Oczywiście są też przedsiębiorstwa, które prowadzą normalną, systematyczną produkcję i sprzedaż, można więc wobec nich zastosować nieco surowsze kryteria (z tym, że np. Hygienika czy Pani Teresa radziły sobie całkiem nieźle, podobnie np. Krka). Patrząc na wykresy (i szukając wyraźnych trendów wzrostowych) musimy docenić Hygienikę, Mabion, Pegas Nonwovens, z lekką dozą sceptycyzmu (zwłaszcza w krótkim terminie) także Panią Teresę.


J. Sobal