Branża maszyn górniczych pod lupą

Omówimy dziś rezultaty sześciu przedsiębiorstw z GPW, które łączy to, że produkują sprzęt stosowany w przemyśle wydobywczym, w szczególności różnego typu maszyny górnicze (kombajny, pompy, agregaty itd.).

W każdym razie to jest podstawowa działalność, ponieważ do pewnego stopnia zajmują się też innymi rzeczami, np. MOJ wszedł jakiś czas temu w sektor deweloperski i stawia osiedle mieszkaniowe w Katowicach.

O spółkach pisaliśmy już wielokrotnie na naszych łamach, nawet w ostatnich dniach - tak więc nie będziemy wchodzić w detale dotyczące ich codziennej aktywności operacyjnej. Skoncentrujemy się na rezultatach finansowych - skonsolidowanych wszędzie tam, gdzie to możliwe (raporty MOJ mają charakter jednostkowy).

Uwaga: nie jest tak, że podmioty te są od siebie parami niezależne kapitałowo. W niektórych przypadkach takie relacje zachodzą: np. MOJ należy do grupy Fasing (w 46,7 proc., mierząc kapitałem - oraz w prawie 63 proc., mierząc głosami na WZ). Z kolei Famur posiada obecnie 65,83 proc. akcji Kopexu i taki też odsetek głosów na WZ.

Pamiętając o tych niuansach, spójrzmy na wyniki za trzy pierwsze kwartały lat 2016 i 2017. Nasi bohaterowie to Bumech, Famur, Fasing, Kopex, MOJ i Patentus.

Rok temu w trzech przypadkach pojawiały się kwoty ujemne. Mowa o firmach Bumech, Kopex i Patentus. Straty były szczególnie dotkliwe w dwóch ostatnich spółkach: np. strata netto Kopexu pochłonęła równowartość 97,4 proc. przychodów. W Patentusie ujemna rentowność netto wyniosła -23,6 proc. Grupy te znalazły się pod kreską także na pozycjach EBITDA i operacyjnej.

W tym roku Kopex i Patentus wyszły wyraźnie na plus, ale trzeba pamiętać, że w Kopexie jest to okupione swego rodzaju kapitulacją przed Famurem. W istocie trzon działalności emitenta, tj. produkcja maszyn górniczych, zostanie wchłonięty przez Famur.

Bumech z kolei zszedł na minus operacyjnie, zaś stratę netto pogłębił do 7,4 mln zł. W pozostałych przypadkach tak rok temu, jak i w kończący się 2017 mieliśmy dodatnie rezultaty.

Pod względem przychodów prym wiedzie Famur (966,4 mln zł, dynamika 33 proc.). Najmniejszy biznes to MOJ (niespełna 32 mln zł). Ujemna dynamika przychodów wystąpiła tylko w Kopexie.

W kategorii marży netto za 9 miesięcy 2017 wygrywa jednak właśnie Kopex (7,5 proc.), podobnie w przypadku marży operacyjnej (10,6 proc.). Najsłabsze rentowności EBIT i netto osiągnął rzecz jasna Bumech (bo ujemne), ale najsłabszą marżę EBITDA przedstawiła firma MOJ (6,8 proc.).

W MOJ, Famurze, Fasing i oczywiście Bumechu rentowności r/r się mniej lub bardziej osłabiły. W Patentusie i Kopexie siłą rzeczy wzrosły, z powodu wyjścia obu firm na plus.

Poniżej mamy raz jeszcze te same dane, ale w formie wykresów:

Drugi temat, jaki wypada poruszyć, to dane bilansowe i podstawowe wskaźniki z nimi związane. Voila:

Największy biznes prowadzi Famur: suma bilansowa to ok. 3 mld zł, w tym ponad miliard w formie trwałej. MOJ jest najmniejszy, łącznie ok. 61 mln zł.

W Kopexie przez 9 miesięcy znacząco skurczyły się zarówno aktywa trwałe, jak i bieżące, ale równocześnie wzrósł kapitał własny i dokonano spłaty dużej części zobowiązań krótkoterminowych.

Najwyższe zadłużenie ma jednak nadal właśnie Kopex: 75 proc. sumy bilansowej (co daje 2,84 pkt, jeśli chodzi o zadłużenie kapitału własnego). Najmniejsze zobowiązania notuje MOJ (mniej niż 40 proc.). Można dodać, że Famur w bilansie nie wydzielił w ścisły sposób zobowiązań krótko- i długoterminowych, dokonaliśmy jednak rozsądnego ich oszacowania, przyjmując tradycyjną nomenklaturę (w myśl której np. zobowiązania z dostaw i usług są bieżące, a rezerwy na odroczony podatek dochodowy długoterminowe). Dodajmy tu, że zobowiązania są podane wraz z rezerwami w każdym przypadku.

Wskaźnik płynności bieżącej budzi silny niepokój w Bumechu, bo to tylko 0,78 pkt - czyli aktywa obrotowe nie pokrywają zobowiązań krótkoterminowych. Najwyższe poziomy mają Famur (2,55 pkt) i Kopex (niemal 3 pkt), w pozostałych spółkach widzimy zakres 1,20 - 1,50 pkt - w miarę przyzwoity.

Złota reguła bilansowa spełniona jest tylko w MOJ, Fasing i Famur. W trzech pozostałych sytuacjach kapitał własny nie przewyższa aktywów trwałych.  

Dodatni cash-flow (wzrost środków pieniężnych) widzimy w Kopexie, Famurze, Patentusie i Fasing. O ile Famur i Kopex mają wysoką wypłacalność natychmiastową (ok. 1 pkt, co nie jest konieczne), o tyle w innych firmach poziomy są raczej niskie (nawet 1 proc. - MOJ, Bumech).

Ogólnie rzecz biorąc, żadna z badanych spółek nie prezentuje się tragicznie źle - choć Bumech ma pewne problemy, nie da się ukryć (płynność bieżąca poniżej normy, straty w badanym okresie, mało gotówki). Z drugiej strony, Kopex ma część wskaźników na dobrym poziomie, ale wysokie zadłużenie i do tego wyzbywa się swej tradycyjnej działalności wytwórczej.

Co na to wszystko gracze?

Akcje Bumechu tracą na wartości od początku października 2017 - przy czym jeszcze pod koniec września kreślono maksimum na 1,04 zł. Obecnie walka toczy się raczej o wsparcie na 0,28 zł i do tego wskaźnik POS daje sygnał na rzecz dalszych spadków.

U progu roku 2017 kurs Famuru schodził chwilami do 4 zł, potem ruszył wyraźnie w górę. Powstał trend, którego apogeum przypadło na końcówkę września 2017 (6,40 zł). Kolejny okres to faza spadkowa i odbicie od 5,05 zł na przełomie listopada i grudnia. Ruch był mocny, o 90 groszy, ale chwilowy. Potem rynek trochę ochłonął i cena plasowała się w pobliżu 5,75 zł i niżej. Wczoraj zaatakowano jednak poziom 6 zł i teraz toczy się o niego walka.

W listopadzie 2016 wykreowano na wykresie Fasing dołek na 13,01 zł. Potem wytworzony został trend wzrostowy, dzięki któremu udało się dojść do 19,50 zł (w finale sierpnia 2017). Następna faza to przecena. Obecnie gra toczy się o to, czy przeważy generalna tendencja zwyżkowa, czy silniejsza okaże się kilkumiesięczna już korekta. Podstawowe opory to 17,25 zł i 18 zł.

W początkach marca 2016 akcje Kopexu kupowano chwilami po 2,09 zł od sztuki. Potem powstał trend wzrostowy, w szczytowych momentach osiągano 4,44 zł. W tym roku mamy jednak konsolidację od dołu ograniczaną przez ok. 3,43 zł.

Pod koniec grudnia 2016 i na początku roku 2017 wykres MOJ poruszał się na niskich poziomach, notując nawet 0,62 - 0,63 zł. W lutym notowania poszły w górę, ze szczególnym skokiem na przełomie lutego i marca. W czerwcu 2017 trend potwierdzony został odbiciem od 0,86 zł. Aprecjacja przez moment sięgała 1,20 zł, niemniej była to jedynie chwila. Linia trendu zwyżkowego została wkrótce pokonana. Teraz zakres wahań to ok. 0,81 - 0,90 zł.

W październiku 2016 notowano na wykresie Patentusa dołek na poziomie 0,55 zł. Później akcje zaczęły drożeć. W sierpniu 2017 testowano opór na 1,24 zł. Potem wykres obniżył lot i uformował trend spadkowy, acz można też mówić o konsolidacji w zakresie 0,97 - 1,11 zł. Pod sam koniec listopada doszło do gwałtownego, ale chwilowego obniżenia kursu - zakończonego odbiciem od 0,90 zł, gdzie nadal biegnie dolna granica kanału Donchiana.   

Kamil Kiermacz