Branża mięsna w świetle dwóch rankingów

Zbadamy dziś cztery spółki mięsne z głównego parkietu akcyjnego warszawskiej giełdy pod kątem ich wyników za pierwszy kwartał roku 2019. Nasi bohaterowie to Gobarto (dawniej PKM Duda), Henryk Kania, Indykpol i Tarczyński.

Co do Henryka Kani, to firma ta przeżywa ostatnio ciężkie chwile: złożyła do sądu wniosek o rozpoczęcie procedury restrukturyzacyjnej, ma poważne problemy z wypłacalnością i kapitałem obrotowym, a do tego zdecydowała, iż znacznie ograniczy lub nawet przerwie produkcję.

Interesować będzie nas osiem wskaźników:

1) rentowność operacyjna: zysk operacyjny / przychody

2) rentowność netto: zysk netto / przychody

3) płynność bieżąca: aktywa obrotowe / zobowiązania krótkoterminowe

4) zadłużenie ogólne: zobowiązania / suma bilansowa

5) wypłacalność natychmiastowa: środki pieniężne / zobowiązania krótkoterminowe

6) ROE (zwrot z kapitału): zysk netto / stan kapitału własnego pod koniec minionego roku obrotowego

7) ROA (zwrot z aktywów): zysk netto / stan aktywów pod koniec minionego roku obrotowego

8) złota reguła bilansowa: kapitał własny / aktywa trwałe (reguła jest wypełniona, gdy wskaźnik ma wartość wyższą niż 1 pkt)

Zastosujemy dwie metody: BZW (wskaźnik względnego poziomu rozwoju bez wzorca) oraz ranking Bordy. Przy tym drugim algorytmie pewne znaczenie będzie mieć fakt, czy kryterium (wskaźnik) jest stymulantą, czy destymulantą. Otóż mamy tylko jedną destymulantę, mianowicie zadłużenie: uważamy, że najlepiej, gdy jest możliwie niskie. Pozostałe wskaźniki powinny przyjmować wysokie wartości (np. dobrze, gdy płynność bieżąca jest duża). Tak naprawdę to spore uproszczenie.

Spójrzmy na wyniki naszych firm (w przypadku Henryka Kani z konieczności jednostkowe; w pozostałych sytuacjach - skonsolidowane):

Wartości wskaźników są podane w ułamkach dziesiętnych. Stąd na przykład rentowność netto Tarczyńskiego za I kw. 2019 to 0,04 pkt (tj. 4 proc.), a zadłużenie ogólne Indykpolu to 0,39 pkt (39 proc.).

Ujemne rentowności (operacyjną, netto, ROE i ROA) odnotowała tylko jedna spółka, mianowicie Henryk Kania. Inne biznesy były na plusie. Technikę BZW opisywaliśmy w odrębnym artykule, pominiemy zatem prezentację kroków pośrednich i zaprezentujemy tu finalny ranking:

Zgodnie z tym, czego mogliśmy oczekiwać, najgorszy (najniższy) wynik otrzymał Henryk Kania. To raptem 0,169 pkt. Miejsce pierwsze zajął Tarczyński z wynikiem 0,753 pkt. Na drugim mamy Indykpol (0,665 pkt), a lokata trzecia z konieczności należy do Gobarto (0,533 pkt). W ogólności wartości wskaźnika BZW mogą obejmować zakres od 0 do 1 pkt (tak został znormalizowany wzór).

Teraz druga metoda. Spójrzmy na poniższą tabelkę:

Widzimy tu, które miejsce każda firma zajmuje w świetle każdego kryterium. Na przykład Tarczyński aż cztery razy jest pierwszy, a Indykpol - tylko trzy. Z drugiej strony, Tarczyński aż trzy razy jest trzeci, a raz nawet ostatni. Można zatem podejrzewać, że rywalizacja o pierwszą lokatę toczyć się będzie między Tarczyńskim a Indykpolem.

Dodajmy tu, że z pierwszej tabeli wynikało, iż Gobarto i Indykpol miały taką samą, 11-procentową wypłacalność natychmiastową. W przypadku rankingu Bordy dobrze jednak mieć ostre nierówności, zatem zakulisowo poprawiliśmy dokładność wyników. W rzeczywistości w Gobarto gotówka pokrywała 11,05 proc. zobowiązań bieżących, a w Indykpolu 10,97 proc. Mała różnica, ale zawsze (na korzyść Gobarto).

W ostatniej tabeli obliczamy tzw. liczbę Bordy. Przypomnijmy wpierw wzór:

Obliczamy, jak widać, liczbę dla i-tej spółki, czyli bi - i-tą liczbę Bordy. Sumujemy wyrażenia, w których od m (czyli liczby scenariuszy) odejmuje się miejsce, które dany wariant zajmuje według j-tego kryterium. Pozycje te uporządkowane są od najlepszych (najkorzystniejszych) do najgorszych.

Oto i nasze rezultaty:

Indykpol osiągnął poziom 17 pkt. Tym razem to właśnie ta firma wygrywa, a Tarczyński jest drugi - uzbierał 15 pkt. Nie ulega jednak wątpliwości, że Gobarto zajmuje lokatę trzecią, a Henryk Kania znów jest ostatni - i w dodatku z wynikiem raptem 4 pkt mocno odstaje od reszty. Cóż, firma ta aż w sześciu kryteriach była najsłabsza.

Adam Witczak